1
Thức dậy đi và hãy ngắm vừng đông
Tuổi trẻ ơi hãy mau rót rượu nồng.
Giây phút này tuyệt vời đang đi khỏi
Một mai này ngươi tìm lại đừng mong.
Cô bán hàng hãy mang rượu ra đây
Cuộc đời ta được sống chẳng bao ngày.
Việc ở đời cứ nhận như quà tặng
Đừng sợ gì đừng đổ lỗi cho ai.
3
Cuộc đời ngươi dù đã đủ đầy
Đừng vội vàng từ chối cơn say.
Sự giàu có hôm nay ban tặng
Có thể trời lấy lại ngày mai.
4
Xua nỗi buồn ra khỏi cuộc đời ta
Bởi ngày mai Cát bụi cả thôi mà
Thành Cát bụi ta nằm trong Cát bụi
Chẳng Cuối cùng, chẳng Rượu, chẳng Bài ca.
5
Một người khôn thức người ngủ gật gù:
Tỉnh dậy đi! Ai hạnh phúc trong mơ.
Hãy vứt ngay cái trò như người chết
Sau này chết rồi hãy ngủ, hãy mơ.
6
Ngày Hôm Qua đừng có tơ hoài
Đừng sợ hãi đứng trước Ngày Mai.
Đừng buồn về tương lai, quá khứ
Hãy sống bằng hạnh phúc Hôm Nay.
7
Quyển sách đời tôi đang đoán từng dòng
Thì vẳng bên tai giọng của người khôn:
Chẳng gì hơn được chìm vào quên lãng
Trong vòng tay người đẹp dáng như thông.
8
Môi của người như ngọc, dáng – như thông
Rót rượu ra cho thêm đẹp vườn hồng.
Ta sợ người điên cuồng như thú dữ
Hãy nhớ đừng ăn thịt đấy, nghe không!
9
Uống rượu vào cho vui vẻ, hân hoan
Rồi ngày mai ta về với suối vàng.
Thật ngớ ngẩn tin rằng thiên đàng đợi
Lại buồn cười trước địa ngục hoang mang.
10
Dù nhà ngươi có ngựa thần có thể bay lên tận trời xanh
Thì cũng đừng từ chối hạnh phúc mà số phận đã dành.
Ông trời kia chẳng biết đúng hay không đúng
Hôm nay ông đập vỡ bình mai ông đập chén luôn.
11
Tôi đề nghị: "Hãy khuyên cho mấy lời"
Nhà thông thái ung dung trả lời tôi:
"Kẻ hạnh phúc trong tay ôm người đẹp
Và tránh xa cuốn sách dạy làm người".
12
Em yêu ơi mau rót rượu đi em
Rửa sạch hôm nay hết những ưu phiền.
Ngày Mai ư? Ngày Mai đà có thể
Như những người đi trước bảy nghìn năm.
13
Như gió trên đồng như nước trên sông
Ngày trôi đi nhưng dấu vết không còn.
Ta hãy sống với ngày ta đang có
Tiếc thương về quá khứ chỉ hoài công.
14
Thử phóng tầm mắt nhìn ra muôn phương
Nghĩ về ngày mai mà thấy tiếc thương.
Nếu khôn ngoan chỉ sống ngày đang sống
Đừng để con tim phải khổ, phải buồn.
15
Thôi uống rượu và quên hẳn người tình
Sống như thế thà chết đi còn hơn.
Đời ngắn ngủi. Sau này vô danh tiếng
Chẳng còn gì dù chỉ dấu chân son.
16
Đừng sợ hãi dù hôm nay đau đớn
Đừng nghi ngờ, thời gian làm lành hẳn.
Phút giây này hãy cứ sống cho vui
Còn sau đấy, điều gì đến, cứ đến.
17
Trên đời này chỉ sẵc sắc không không
Hãy vui lên, đừng rầu rĩ trong lòng.
Điều gì qua – đã qua, điều gì đến – chẳng biết
Đừng bận lòng vì đời chẳng như mong.
18
Hát ra hát – như hoạ mi, cho hay
Uống ra uống – với bạn bè, cho say.
Bên hoa hồng trong vườn khoe sắc thắm
Đôi ba lần nhớ quì xuống mỗi ngày.
19
Hôm qua cơn mưa tưới khắp vườn tược
Hôm nay con tim rộn ràng trong ngực
Trên cỏ xanh uống rượu với người tình
Cho sống lại những ai nằm dưới đất.
20
Uống rượu đi kẻo mai về cát bụi
Không bạn bè, vợ con, một mình thui thủi.
Có một điều xin nói nhỏ vào tai:
Hoa khi đã tàn, hoa không tươi lại.
21
Cơn gió mát gợi cho lòng khao khát
Tuyệt vời thay giữa trời cao tiếng hát
Suối róc rách và chim hót trên cành
Tất cả tuyệt vời nhưng chỉ với em.
22
Nhiều bông hoa cho ngươi nở trong đời
Đừng tin gì – đều gian dối cả thôi
Cuộc đời ta là kẻ đi, người đến
Hái hoa đi! Thời gian sẽ hái ngươi.
23
Người hạnh phúc ngồi trên bãi cỏ xanh
Bên chén rượu, âu yếm với người tình
Nếu nói rằng người nghĩ về Thượng Đế
Hay ý trời – qủa là chuyện huyên thiên.
24
Hoa hồng mỉm cười bên chén rượu vui
Chim hoạ mi say rượu cũng bồi hồi
Ghé tai tôi: "Cuộc đời không trở lại
Một mai này về cát bụi cả thôi".
25
Mỗi sáng dậy ta lại bắt tay nhau
Trong phút giây ta quên mọi khổ đau.
Ta khoan khoái thở khí trời buổi sớm
Ngực đầy căng ta sung sướng thở phào.
26
Chẳng tội gì đi ngồi chờ ngày chết
Chờ một ngày tôi về làm đất sét.
Đến một ngày tôi chưa trở thành bình
Mỗi buổi sáng bình rượu đầy uống hết.
27
Nếu cuộc đời này có rượu và em
Suối róc rách và chim hót trên cành
Ai đấy bảo cuộc đời là bể khổ
Tôi nghĩ rằng thiên đàng cũng đâu hơn.
28
Gương mặt phụ nữ dịu dàng và hoa cỏ xanh tươi
Tôi vẫn ham mê một khi còn sống trên đời
Tôi đã, đang và có lẽ vẫn còn uống rượu
Uống đến giây phút cuối cùng của cuộc đời tôi.
29
Tôi hỏi già về thế giới bên kia
Trong góc nhà đang uống rượu say sưa.
"Cứ uống đi! Tới đó còn xa lắm
Những kẻ ra đi chưa thấy ai về".
30
Vẫn ham mê từng gương mặt dễ thương
Và ham mê một thú uống rượu nồng.
Tôi cố gắng phần của mình nhận hết
Đến một ngày riêng chưa trở thành chung.
31
Bên nhau vui vẻ dưới trăng này
Rượu nồng xin hãy uống cho say
Mai mốt ta về thân cát bụi
Trăng vàng muôn thuở vẫn còn đây.
32
Tỉnh như sáo tôi tìm rượu và vui
Thấy bông hoa khô héo, vẻ ngậm ngùi.
Tôi hỏi hoa: "Vì đâu mà nên nỗi?"
Hoa trả lời: "Vì uống rượu và vui."
33
Sao hoa tươi tàn chóng vậy, than ôi!
Vườn địa đàng ai biết được trên trời.
Cứ vui đi kẻo mai rồi quên lãng
Đời không còn nhắc tên bạn và tôi.
34
"Cần phải sống – dạy ta trong đời và cả trong kinh –
Các con sống thế nào thì cứ thế hồi sinh!"
Tôi với người tình không rời xa chén rượu
Để thức tỉnh ra trong ngày phán xử cuối cùng.
35
Cả trời đất bước vào tháng ăn chay
Không ai yêu và cũng chẳng ai say.
Bình rượu nồng đành tạm thời quên lãng
Vườn hoa dành cho lũ trẻ đùa chơi.
36
Đừng sợ gai nếu muốn chạm hoa hồng
Đừng sợ say nếu muốn uống rượu nồng.
Còn tình yêu nếu tuyệt vời say đắm
Thì con tim tan vỡ cũng đừng thương.
37
Hãy hy sinh tất cả vì người tình
Ngay cả những gì ta quí hơn mình
Trao tình yêu đừng bao giờ tính toán
Dù cả cuộc đời, dù có vỡ tim.
38
Nhìn thấy em lòng tôi bao sung sướng
Chẳng biết nói gì, tôi đành im lặng.
Thượng Đế ơi! Sao con khát thế này
Trước mặt con đang chảy nguồn rượu sống.
39
Đau khổ chia ly không thể nào quên
Anh đi tìm em, tin chuyện thần tiên
Em ở đâu, về với người đau khổ
Để cho anh được chết ở trong hồn.
40
Như cái bóng khắp nơi anh đi tìm
Em ở đâu cho anh được van xin:
"Hãy quay về cho kẻ này khỏi chết
Và làm mọi điều theo lệnh của em".
41
Hình bóng em che khuất cả thiên thần
Khi bên em thiên đường cũng lãng quên
Anh hôn dấu chân em như thần thánh
Em tuyệt vời hơn cả vạn danh nhân.
42
Lòng ngọt ngào trong vòng tay âu yếm
Hãy cúi đầu trước người yêu cầu khẩn
Đừng trách chi thói đỏng đảnh của người
Hãy yêu đi và cám ơn số phận.
43
Ngày hôm nay không phải hết tiền
Nhưng chén rượu anh để sang bên.
Anh uống rượu cho hồn say đắm
Nhưng bây giờ anh đã say em.
44
Tình là trẻ trung, vô tội, đáng yêu
Trên đời này chỉ thánh thiện tình yêu.
Ai không yêu người đó nào có khác
Đã chết rồi, bởi lẽ sống là yêu.
45
Đời cho anh cây cỏ, rượu, hoa hồng
Nhưng tiếc rằng thiếu em giữa mùa xuân
Đời không em chẳng gì an ủi nổi
Nơi có em – tất cả đều không cần.
46
Trong cuộc đời nhiều mất mát, đắng cay
Biết lấy gì so sánh với em đây
Đành lấy mặt trời sánh cùng gương mặt
Và dáng em so với dáng thông này.
47
Da thịt em thơm mùi của hoa hồng
Mái tóc em còn phảng phất mùi hương
Đôi môi em đỏ bừng như hồng ngọc
Có điều gì bên cánh cửa run run.
48
Hãy đến đây cho yên lặng trong hồn
Em đến đây rồi! Có phải em không?
Chẳng vì hồn mà ta vì Thượng Đế
Hãy đưa đây cho anh nắm tay em.
49
Trên đời này liệu có ai làm được
Dìm đam mê trong khổ đau nước mắt
Chỉ để chạm lên mái tóc người tình
Tự cho mình tháo tung ra chiếc lược.
50
Em đến đây cho bừng sáng tâm hồn
Hạnh phúc mỉm cười, đau khổ lãng quên
Dù trăng có tàn, nến kia có tắt
Đêm có em anh ngỡ mặt trời lên.
51
Tôi thích cười vui hay tôi thích say nhè
Lòng tin khác hay ánh mắt người ta.
Tôi hỏi tim: "Con tim yêu ai vậy?"
Tim trả lời: "Niềm vui chỉ ở nhà".
52
Con tim buồn sung sướng thấy hình em
Gương mặt em, anh chẳng cần gì hơn
Nhìn mắt em anh thấy mình trong đó
Và trong mình anh thấy bóng hình em.
53
Đừng để phí đời vì những ưu phiền
Vì những lo toan chịu đựng triền miên.
Hãy quí trọng từng phút giây đang có
Dâng cho tình, cho rượu, cõi trời Quên.
54
Người sống cả đời ích kỷ, đơn côi
Không hối hận vì không yêu một ai
Nhưng đến khi người về bên ngôi mộ
Mặt đất kia quay lưng lại với người.
55
Hãy đến đây, em hãy đến bây giờ
Bao muộn phiền đau khổ hãy buông tha
Bởi sắc đẹp sẽ vội vàng đi khỏi
Trong một ngày phía trước chẳng còn xa.
56
Cuộc đời ta – sự nhầm lẫn của trời trong chốc lát
Em mang rượu, nụ cười và lửa trong ánh mắt
Đừng tranh luận: đời muôn thuở hay đời để cho ta
Cứ mặc đời muôn thuở còn ta thì phải chết.
57
Đừng hy vọng ta sẽ thành bất tử
Già lẫn trẻ đều về bên ngôi mộ
Cuộc đời này chẳng bất tử cho ai
Không một ai... anh và em cũng thế.
58
Trong đạo Hồi giáo phái có rất nhiều
Đã từ lâu anh chọn phái tình yêu.
Trong hồn anh chỉ em là Thượng Đế
Là thiên đàng nơi chỉ có tình yêu.
59
Liệu có ai yêu mà không đau khổ
Đường tình yêu là con đường gian khó.
Một ngày ta chưa đau khổ vì tình
Thì tình yêu trong ta chưa hiện rõ.
60
Tình ban đầu là tình rất dễ thương
Tình ngọt ngào trong hoài niệm xa xăm.
Yêu là đau, là đợi chờ, trông ngóng
Và khổ đau còn hành hạ ta luôn.
61
Tội cho con tim như giá băng lạnh ngắt
Với tình yêu chưa bao giờ thấy mặt
Bởi con tim yêu – một ngày trôi qua
Thiếu người yêu là một ngày đánh mất.
62
Ai không điên cuồng, người đó không yêu
Tình yêu như một cơn bệnh hiểm nghèo.
Tình – ngọn lửa, cháy đêm ngày không nghỉ
Chẳng có thuốc nào chữa khỏi được người yêu.
63
Cây đứng yên. Đêm vắng, một mình ta
Trong bóng đêm rơi xuống một cành hoa.
Em đi rồi. Giữa lòng ta cay đắng
Chỉ còn đây cơn mê sảng cùng ta.
64
Trên đời này còn ai quý hơn em
Em – nắng trong mắt và lửa cháy trong tim
Tình yêu em với anh là tất cả
Anh quí em hơn cả cuộc đời mình.
65
Trời sinh ra người xinh đẹp như em
Để cho chị hằng cũng phải đánh ghen
Mặc người ta trang hoàng cho ngày hội
Em mới là ngày hội của lòng anh.
66
Tháng ăn chay với rượu phải giã từ
Những ngày vui chỉ còn lại trong mơ
Thương bình rượu không có người động đến
Thương cây đàn lặng lẽ khóc như mưa.
67
Chén rượu đầy – người anh em, bè bạn
Đôi môi em như bông hoa hồng thắm
Đôi má em như màu đỏ rượu này
Mái tóc đen cho lòng anh say đắm.
68
Người muốn yêu nhưng không muốn đánh mất đầu
Có ai thực lòng yêu mà lại tỉnh táo đâu.
Người mơ được yêu với cái đầu tỉnh táo?
Thì cứ mơ đi – mơ ước có ai cấm người đâu!
69
Đường tình yêu đã chọn – cứ thế mà đi
Dù vất vả, gian lao – chớ quản ngại gì
Nhưng đến khi người đi về tới đích
Thở phào ra cho thiên hạ đều nghe.
70
Trên đường tình đừng vội giục dây cương
Kẻo ngã lăn quay, rơi xuống bên đường.
Đừng trách ai vì tình yêu đau khổ
Phải cực hình nếu muốn được yêu thương.
71
Tình và đam mê không ý hợp tâm đầu
Nếu sống chung thì sẽ sống không lâu.
Như gà với chim ưng cùng cất cánh
Dù có bay cũng không thể bay cao.
72
Nếu yêu thương hãy biết sống xa nhau
Trong đợi chờ hãy biết chịu cơn đau.
Ép con tim như hoa nằm trong nụ
Biết hy sinh cho hoa mãi đượm màu.
73
Người con gái, người làm vỡ tim tôi
Con tim người cũng nức nở khôn nguôi.
Tôi chẳng biết tìm đâu ra thuốc đắng
Khi mà tôi cũng đau đớn như người.
74
Với người tình, dù với người đẹp nhất
Khi chia tay đừng khổ đau nước mắt.
Sắc đẹp qua mau như một giấc mơ
Dù cố bao nhiêu cũng đành để mất.
75
Anh sợ lắm, em nhớ mang rượu tới
Để cho rượu xua đi bao buồn tủi
Và để cho hoa cỏ cứ lớn lên
Trong một ngày ta chưa về cát bụi.
76
Tình bỗng nhiên như máu chảy trong người
Suy nghĩ về em nặng trĩu lòng tôi
Em chiếm giữ tôi cả hồn lẫn xác
Tôi sống đây nhưng sống bởi người thôi.
77
Tôi hỏi người yêu – không chỉ một lần:
"Những lời em sao em bẻ hết trơn?"
"Lời của em làm sao qua miệng nhỏ
Nếu như em không bẻ nó từng phần!"
78
Trước mặt anh cánh cửa khoá im lìm
Có tiếng thì thào về Anh và Em
Nhưng không thể nhìn ra, rồi sau đấy
Chẳng còn Anh mà cũng chẳng còn Em.
79
Những ngày đầu em âu yếm cùng anh
Rồi một hôm em nổi trận lôi đình.
Anh chẳng buồn, chỉ thương cho số phận
Và vẫn rất mong em sẽ làm lành.
80
Đã nghĩ rằng sẽ tin những lời em
Lời ngọt ngào sao lòng nỡ không tin
Giờ mới hiểu muôn loài trong vũ trụ
Đều đổi thay, kể cả ánh mắt nhìn!
81
Sống với tình, sống bằng sự khôn ngoan
Trên đường đời không cần chỗ dừng chân.
Chỉ tình yêu mới là mầm sự sống
Thiếu tình yêu, đời như thế chẳng cần.
82
Hãy cho tôi một bình rượu thật đầy
Cô bán hàng cứ rót chớ dừng tay.
Giờ chỉ rượu người bạn hiền duy nhất
Cả bạn và tình đều đã đổi thay.
83
Ngày hôm qua mệt mỏi, buồn tê tái
Bên người đẹp hôm nay tôi trẻ lại
Hồn vui tươi như hoa giữa mùa xuân
Nỗi buồn xưa đã tan thành mây khói.
84
Hãy coi chừng với người đẹp mời chào
Sắc đẹp, tình yêu – nguồn gốc mọi khổ đau
Là thế giới của những gì không bền vững
Làm cho tim đau rồi vội bỏ đi mau.
85
Cứ lấy hết đi nhưng để rượu cho tôi
Và lửa tình hãy để lại cho tôi.
Tôi đã từng uống rượu và dan díu
Thì cứ để cho tôi đến hết đời.
86
Trong tim tôi tình đã chết từ lâu
Giờ chẳng yêu nên cũng chẳng khổ đau
Đời trôi qua chẳng còn em, chẳng rượu
Câu thề nguyền – vẫn sống, có sao đâu!
87
Ngày mới yêu em đẹp tựa thiên thần
Còn bây giờ em giống quỉ sa-tăng
Gương mặt em như mùa đông băng giá
Như áo lông chồn khoác giữa mùa xuân.
88
Cô bán hàng ơi chén lại cạn rồi
Giọt rượu nồng đã khô héo trên môi
Bởi giờ không còn nữa người yêu dấu
Người chân tình không chót lưỡi đầu môi.
89
Rượu cấm uống, nhưng có bốn điều "nhưng":
Ai, với ai, khi nào và có chừng
Nếu tuân theo cả bốn điều vừa kể
Người khôn ngoan uống rượu cứ ung dung.
90
Rượu uống với người không dốt hơn mình
Hoặc là uống vui vẻ bên người tình.
Đừng kể ra bao nhiêu ngươi đã uống
Uống phải đàng hoàng, chững chạc, thông minh.
91
Để cho rượu luôn mang lại niềm vui
Chén rượu trên tay tôi giữ suốt đời!
Đừng để ý vật trên tay tôi giữ
Mà hãy nhìn rượu có giữ được tôi!
92
Kẻ hành khất uống rượu ngỡ ông hoàng
Cáo uống rượu thành sư tử hiên ngang.
Già uống vào thành trẻ vô tư lự
Trẻ uống vào thành chín chắn, khôn ngoan.
93
Không uống rượu tôi không trở thành chín chắn
Nhưng uống rượu luôn xấu hổ cho số phận.
Uống rượu có thể ông hoàng, nhà thông thái, ma cà bông
Nhưng nếu không thành những người trên, đừng có uống.
94
Bên cửa sổ náo nức một ngày vui
Trong lòng tôi mong rượu đến bồi hồi
Nếu cho rằng sự thật là cay đắng
Thì chỉ đi tìm trong rượu mà thôi.
95
Uống rượu tuyệt vời nếu trong tim mùa xuân
Nếu người đẹp dịu dàng, say đắm ngồi gần.
Trong thế giới này hoang tàn, đổ nát
Trời cho ta chén rượu để lãng quên.
96
Núi uống rượu vào núi cũng reo vui
Chỉ người ngu sống thiếu rượu mà thôi.
Rượu dạy ta: cứ uống vào một chén
Bản tính người sáng tỏ như ban ngày.
97
Uống rượu vào cho dậy sức thanh xuân
Cho con tim vui rạo rực muôn phần
Hãy để rượu cháy bừng như ngọn lửa
Và mang đi như nước cuốn nỗi buồn.
98
Uống chén rượu con tim hết kiêu căng
Mọi sự việc đều trở nên rõ ràng.
Uống rượu vào quỉ sa-tăng ngoan ngoãn
Say bồng bềnh quì xuống bên Adam.
99
Tôi uống rượu thay vì đọc Koran
Quán rượu là Thánh đường, tôi – con chiên.
Tôi uống say khi về ai cũng hỏi:
"Ông từ đâu về đấy, ông say mèm?"
100
Rượu là nước, là xúc cảm, mạch đời
Là hạnh phúc, tôi – tiên tri của ngươi
Tôi đem so với lời Koran dạy:
Thánh bảo rằng: "Rượu có lợi cho người!"
101
Hãy uống rượu vì tuổi trẻ ở trong
Vì trong rượu cuộc đời sẽ vô cùng
Ngồi với bạn bè trong vườn hoa nở
Uống rượu vào cho vui vẻ, thong dong.
102
Chén rượu tôi ông đập vỡ tan tành
Cổng thiên đường ông khép hở ông xanh?
Bình rượu hồng ông đổ ra dưới đất
Ông có say không đấy, hở ông xanh?
103
Làm gì có ai vô tội ở trên đời
Người không tội là không sống mà thôi.
Tôi mắc tội, Ngài đem bắt trị tội
Sao lại bảo rằng Ngài cao thượng hơn tôi?
104
Mọi vương quốc trên đời đã đi qua
Tốt hơn rượu ngươi không thể tìm ra
Tiếng thở dài của người yêu dễ chịu
Hơn mọi lời cầu nguyện chốn phù hoa.
105
Để cho con tim thoát khỏi nỗi buồn
Uống chén rượu cho lòng nhẹ nhàng hơn
Men rượu xua khỏi hồn ta buồn nản
Rằng cuộc đời ngắn ngủi, chết đang gần.
106
Cuộc đời ta đầy thất vọng, chán chường
Chỉ còn rượu ta quí trọng, yêu thương
Rượu – máu của đời, đời là bể khổ
Nên ta ngồi uống nước mắt quê hương.
107
Hãy nhớ rằng tôi uống với bạn bè
Phải uống rượu từ khi được sinh ra
Trời định thế, nên giờ tôi bỏ rượu
Có khác nào phản lại ông trời kia.
108
Không có rượu hồn không biết hân hoan
Uống rượu vào lý trí chạy vội vàng.
Trong cơn say tôi thấy mình hạnh phúc
Đời đẹp lên và sung sướng lâng lâng!
109
Kể từ khi có trăng sáng trên trời
Ơ đời này chỉ nhất rượu mà thôi
Tôi ngạc nhiên một điều đem bán rượu
Có khác nào đem bán ánh trăng soi.
110
Vẫn biết rằng rượu cấm bởi Koran
Rượu đắng cay nhưng tôi uống với em
Chẳng vô tình như người đời vẫn nói:
"Những thứ gì càng cấm lại càng ham".
111
Giữa các nàng tiên say đắm, yêu thương
Xin cúi mình nói với rượu: cám ơn!
Ngày hôm nay tôi thoát đời nô lệ
Và hạnh phúc như được đến cõi tiên.
112
Tôi xin được cúi chào Mustafa
Một câu hỏi xin Người hãy nghe cho:
"Nước của nho sao Người không cho uống
Còn thứ nước chua lại được tự do?"
113
Gửi đến Khayyam lời chào của tôi
Câu hỏi của ngươi xin được trả lời:
"Nói không phải, người dại khờ ta cấm
Còn khôn ngoan xin cứ mặc nhà ngươi!"
114
Dù bạn hay thù đều khuyên bảo tôi
Rằng từ nay với rượu hãy chia tay.
Tôi trả lời: đêm có người bạn gái
Chỉ còn đây chén rượu để vui ngày.
115
Rượu và hoa hồng đều đượm mùi hương
Bảo cho lý trí hãy vội lên đường.
Tâm hồn tôi chỉ rượu này thức dậy
Xua địa ngục đi, mơ tới thiên đường.
116
Trước ngày về ngươi thử ngồi tính sổ
Ngươi đến tay không, khi về có mộ.
Ngươi bảo "không uống vì chết đang gần"
Uống hay không vẫn chết giờ phút đó.
117
Rót rượu ra cho đầu óc quay cuồng
Rượu mang cho ta quyền lực vô song.
Hãy rót ra vì đời trôi vội vã
Mọi thứ trên đời chỉ những lời suông.
118
Tôi sẽ uống say cho đến cuối đời
Cho rượu đổ tràn lên mộ của tôi
Cho người say đến mộ tôi thăm viếng
Chỉ ngửi mùi là đã say gấp đôi.
119
Núi uống rượu vào núi cũng reo vui
Người không yêu rượu kể cũng thiệt thòi
Rượu là tốt lành sao đi cấm rượu
Rượu sinh ra lòng tốt của con người.
120
Tôi uống rượu chẳng vì vui hay phóng đãng
Chẳng vì để đánh đổ thiên thần đang toả sáng
Mà chỉ muốn phút giây nhận biết sự lãng quên
Nên bởi thế tôi chỉ uống toàn là cay đắng.
121
Bạn bè khuyên: "Hãy uống rượu ít thôi
Suốt ngày say, thử hỏi lỗi của ai?"
Tôi uống rượu – lỗi của người yêu dấu
Không thể không say khi ở bên người.
122
Tôi xưa nay vẫn uống rượu hàng ngày
Nhưng đêm này gần cuối tháng ăn chay
Muốn – môi kề môi, ngực kề sát ngực -
Bình rượu đầy không một phút rời tay.
123
Khi tỉnh rượu thấy đời không dễ thương
Khi say rượu dễ rơi vào hoang đường
Chỉ tình trạng nửa say mà nửa tỉnh
Trên đời này chẳng hạnh phúc nào hơn.
124
"Kẻ uống rượu thiên đàng đừng trông đợi
Ngày phán xử Người đem ra xét tội".
Tôi không lo địa ngục cũng chẳng ước thiên đàng
Bởi lẽ giờ phút say còn hạnh phúc gấp bội.
125
Trời đổ mưa như đời tuôn nước mắt
Không uống rượu tôi không cầm lòng được.
Hôm nay ta nằm trên cỏ nghỉ ngơi
Ngày mai cỏ ở trên còn ta nằm dưới đất.
126
Tháng ăn chay nếu tôi mê khoái lạc
Đừng nghĩ rằng tôi xấu hơn người khác.
Chỉ bởi vì ngày tối tựa đêm đen
Mà đêm phạm lỗi Thánh không trừng phạt.
127
Uống rượu đi kẻo mai ngủ muôn đời
Như hoa kia – đời ngắn ngủi mà thôi
Trong quán rượu, sum vầy quanh bè bạn
Chỉ rượu thôi, cái chết chớ một lời.
128
Ai cũng biết rằng tôi trách tuổi già
Cũng biết rằng tôi yêu rượu thiết tha
Nhưng đâu biết rằng rượu kia mang lại
Mùa xuân cho tim, tuổi trẻ cho già.
129
Chỉ có rượu – chỉ có rượu cho tôi
Chỉ tình yêu – thứ khác không cần rồi.
"Nhưng ông trời cho nhà ngươi miễn tội..."
Không cho thì thôi – không hỏi nữa rồi!
130
Nếu rượu được phép uống trên thiên đàng
Thì dưới này uống rượu lỗi lầm chăng?
Cuộc đời này tình yêu sao tội lỗi*
Nếu yêu nhau được phép ở thiên đàng?
131
Rượu vừa là bạn vừa là nhà thông thái
Với rượu, những chính kiến khác nhau đều đoàn kết lại
Rượu như nhà hoá học có phép thần thông
Biến sắt, chì đều trở thành vàng ròng.
132
Tôi biết làm sao trái được lòng mình
Thà như người chết dưới mộ còn hơn
Đã bao lần tôi khóc và hối hận
Thế mà rồi lại uống rượu nhiều hơn.
133
Kinh Koran dạy ta lắm điều khôn
Nhưng rượu dạy ta cũng chẳng kém hơn
Mỗi chén rượu – trang sách đời sống động
Ép môi môi vào nhìn xuống thấy đáy tròn.
134
"Rượu là tội lỗi" – suy nghĩ đi, đừng vội
Ngươi tự làm khổ đời, xem ra không tội.
Bắt xuống địa ngục chỉ vì rượu và tình
Thì thiên đàng, có lẽ, chẳng ma nào tới.
135
Đã bao lần sau khi tỉnh cơn say
Tôi lại thề: bỏ uống rượu từ đây!
Nhưng hôm nay, thực tình, không dám hứa
Biết làm sao khi xuân đẹp thế này.
136
Rót rượu ra, em nhé chớ phân vân
Thời gian đi ta không thể níu chân
Ngày Mai chưa về, Hôm Qua đã chết
Chỉ Hôm Nay ta hãy sống cho mình.
137
Tại vì sao chén rượu người để vơi?
Nước của tình yêu hồng thắm đâu rồi?
Tạm quên đi những điều Koran cấm
Nếu cô đơn hãy uống cho hai người.
138
Chén thứ nhất – xua đi nỗi u sầu
Chén thứ hai, quên hết những cơn đau
Chén thứ ba, lòng tin tôi ly dị
Chén thứ tư, cô gái rượu – nàng dâu.
139
Ngẩng đầu lên nhìn vào giữa trời cao
Rót rượu ra xua hết những u sầu.
Đến một ngày tất cả đều cát bụi
Cái ngày này không bỏ một ai đâu.
140
Uống rượu đi! Đừng lo chuyện tai ương
Rằng Ngày Mai gặp cái chết giữa đường.
Cứ cho rằng Hôm Qua người đã chết
Còn Hôm Nay uống rượu với người thương.
141
Chẳng còn người ta có thể giãi bày
Chỉ còn rượu cho ta những cơn say.
Đừng rời tay khỏi chiếc quai bình rượu
Nếu tuổi già không còn ai để bắt tay.
142
Một ngày thiếu rượu, một ngày buồn
Thiếu cơn say, tôi sống khó hơn.
Gần đến ngày người mang rượu tới
Còn tôi thì không thể nâng lên.
143
Tôi bây giờ như trở lại ngày xanh
Rót chén rượu đầy, hạnh phúc đã dành.
Đừng ngạc nhiên vì sao mà cay đắng
Bởi đắng cay vì những tháng ngày xanh.
144
Ta sống hôm nay đâu biết ngày mai
Chỉ lo âu dâng ngập giữa ngực này
Ai biết được còn bao nhiêu ngày nữa?
Ta phải sống sao cho khỏi phí hoài.
145
Cuộc đời này ta không còn trở lại
Bạn bè ta, ta không còn tìm thấy
Phút giây này đừng để lỡ làng trôi
Bởi đời ta không hồi sinh trong đấy.
146
Từ những người lên đường không điểm cuối
Trong số họ không một ai trở lại.
Trước khi ngươi đi khỏi cuộc đời này
Hãy nhìn xem có quên gì không đấy.
147
Muốn nếm hạnh phúc hãy rót rượu ra
Coi khinh Ngày Mai, đừng tiếc Hôm Qua.
Mọi gông cùm dù chỉ trong phút chốc
Ớ người tù, hãy gỡ khỏi hồn ta.
148
Ngày đã qua – mau chóng quên đi
Ngày sẽ đến – đừng nghĩ suy gì.
Chớ bận lòng ngày qua, ngày đến
Sống hôm nay hãy cứ vui đi.
149
Sách dạy khôn, tốt nhất là hãy tránh
Tốt nhất là với người yêu đêm vắng.
Đến một ngày số phận chưa cho về
Thì tốt nhất rượu nồng luôn uống cạn.
150
Ngươi có biết vì sao lúc gần sáng
Chú gà trống cất tiếng kêu buồn thảm.
Bởi gà kia thấy trong ánh bình minh
Lại một đêm đã về nơi xa vắng.
151
Đời trôi nhanh, đừng sợ gì khổ đau
Mọi việc trên đời tất cả qua mau.
Ta chỉ được phút giây này sung sướng
Đừng buồn vì ngày trước, đừng khóc bởi ngày sau.
152
Ngày được sống trời cho đâu có nhiều
Thật tội lỗi nếu thiếu rượu, tình yêu.
Chẳng cần lo vũ trụ già hay trẻ
Bắt phải đi thì cứ vậy mà theo.
153
Tội gì phải luôn đau khổ ngậm ngùi
Chỉ nên tìm đọc sách có niềm vui.
Hãy uống rượu, làm những điều mong muốn
Ngươi biết rồi, đời là khoảnh khắc thôi.
154
Từng có một thời ta mong muốn, khát khao
Nhưng khả năng ta giới hạn đã ngăn rào.
Nên bởi thế đừng bắt mình khổ sở
Chỉ vì những điều vớ vẩn không đâu.
155
Bình rượu kia xin cứ rót thật đầy
Thà suốt đời vui với những cơn say
Cũng còn hơn những gì trời an ủi
Trước khi phải về muôn thuở ngủ say.
156
Tối đi ngủ - đừng buồn, sáng thức dậy – hãy vui
Trong nhà mình xua đi những đắng cay.
Đến một ngày ngươi chưa thành cát bụi
Với bạn bè rượu hãy rót cho đầy.
157
Hãy vuốt ve mái tóc đen óng mượt
Uống rượu nồng, nói những lời đường mật
Đến một ngày thần chết chưa bắt ta
Những lạc thú trên đời cần nắm bắt.
158
Đừng trồng cây khổ sở với u sầu
Hãy tìm khôn ngoan trong sự bắt đầu
Hãy biết yêu người đẹp và yêu rượu
Bởi cuộc đời ta sống có dài đâu.
159
Tôi chẳng biết về đâu sau khi chết
Lên thiên đàng hay phải về địa ngục
Nhưng một ngày tôi còn sống nhăn răng
Rượu, người tình không thể nào xa được.
160
Nhiều câu hỏi nhưng ai trả lời mình?
Đừng bận lòng, ta đang có ngày xanh.
Dựng thiên đàng trên mặt đất bằng rượu
Còn trên trời chắc gì đã được lên.
161
Tôi mua rượu còn sung sướng sau này
Ai cần mua tôi bán rẻ cho ngay.
Ai đấy muốn cứ tin điều hứa hẹn
Và đi đi còn tôi uống rượu đây.
162
Tôi chẳng mong sung sướng ở "sau này"
Tôi chỉ cần có rượu uống "hôm nay"
Tôi chẳng tin vào chuyện đời vay trả
Có khác gì tiếng trống gõ vào tai.
163
Đời đã ngọt ngào hoặc đã đắng cay
Thì đến lúc cũng đành phải chia tay.
Uống đi em! Đời còn nhiều thay đổi
Rồi sau ta vẫn sáng mãi trăng này.
164
Em đến đây cho quên những Ngày Qua
Cho ngày Hôm Nay đẹp tựa giấc mơ
Kẻo Ngày Mai theo bước người đi trước
Ta đã phải lo chuẩn bị nấm mồ.
165
Tuyệt vời thay ta được sống trên đời
Với người yêu, với hoa cỏ xanh tươi.
Hãy sống vui kẻo mai này hối tiếc
Khi nhớ về quá khứ, khóc "than ôi!"
166
Em yêu ơi ai biết được ngày mai
Ta hãy quên phiền muộn dưới trăng này
Uống đi em, kẻo một ngày nào đó
Trăng lại về còn ta đã xa bay.
167
Suối róc rách và hoa cỏ ngát hương
Có khác chi phong cảnh chốn thiên đường!
Muốn bao nhiêu hãy nằm lăn trên cỏ
Uống rượu nồng, âu yếm với người thương.
168
"Đừng uống nữa Khayyam.." – biết làm sao giải thích
Rằng đời tối tăm tôi không sống được.
Rượu sóng sánh và ánh mắt cửa người tình
Là hai thứ để cho tôi luôn khao khát.
169
Khi chim hoạ mi đang hót trên cành
Uống rượu đi và rót cho người tình.
Nhìn xem kìa hoa hồng đang nở rộ
Hãy dìm đi nỗi khao khát của mình!
170
Tôi muốn hít vào tất cả mọi mùi hương
Phụ nữ trên đời, tất cả đều dễ thương.
Đời là gì? Suối reo trong ánh nắng
Rồi một nơi im ắng – biến mất tăm.
171
Tôi từ lâu chịu hành hạ của ông trời
Có thể vì điều này ông thưởng cho tôi
Cho người đẹp tính nhẹ nhàng như ngọn gió
Và bình rượu đầy bê không nổi thì thôi.
172
Trong những lời khuyên tôi nhớ câu này:
Sống tự do, đời ngắn ngủi lắm thay!
Người khôn ngoan đem tỉa cành, cắt cỏ
Nhưng tự cắt mình dại dột lắm thay!
173
Được trời cho thì cứ hưởng đi thôi
Uống rượu vào như hoàng đế lên ngôi
Trước Thượng Đế dại khôn đều vậy cả
Nhận hết đi những lạc thú của đời.
174
Trên cỏ xanh, bên dòng suối rầm rì
Ta đọc thơ, uống rượu tận đêm khuya.
Em có nghe dòng nước đang thủ thỉ:
"Ta đã ra đi là sẽ không về".
175
Mong ước của tôi là có rượu và em
Về quá khứ, tương lai tôi chẳng bận lòng.
Tôi không say sưa cũng chẳng cần tỉnh táo
Khoảnh khắc trong đời cố gắng được như mong.
176
Ô bánh mì tròn như cái nong
Chân cừu nướng, một bình rượu nồng
Người bạn gái như mùa xuân sớm
Niềm vui này vua chúa đừng mong.
177
Em ở đâu sao chẳng đến Hôm Nay
Để trong mắt anh giọt lệ vắn dài
Em bảo rằng Ngày Kia em sẽ tới
Nhưng chắc gì anh sống đến Ngày Mai.
178
Còn sống ngày nào còn uống rượu và vui
Tháng ăn chay lại sắp sửa đến rồi.
Bình rượu này trong vòng tay âu yếm
Đến sáng ngày muốn rót mãi không thôi.
179
Uống rượu đi, hoa kia còn nở lại
Sao trên trời cũng vẫn còn sáng mãi.
Hưởng hết đi những sung sướng ở đời
Gương mặt kia mai này tìm đâu thấy!
180
Ta làm sao trái được ý ông trời
Mặt đất này như kẻ uống máu người.
Ngày còn sống nhớ mà lo hưởng thụ*
Kẻo mai này mồi cho cỏ mà thôi.
181
Chớ để nỗi buồn dâng ngập lòng ta
Những đòn đau số phận quẳng ra xa
Bên bờ suối rót rượu ra cùng uống
Đến một ngày đất chưa uống xác ta.
182
Người dõi theo tinh tú giữa trời xanh
Còn tôi say sưa với rượu, người tình
Tôi chẳng quan tâm những gì vớ vẩn
Rượu, tình yêu tôi dâng cuộc đời mình.
183
Hồn của tôi người khách của xác tôi
Mới sáng ra tôi đã thết rượu rồi
Để cho hồn sống vui nơi cõi tạm
Bởi ngày mai sẽ ly biệt muôn đời.
184
Chẳng có thiên đàng, địa ngục con tim ơi!
Từ địa ngục không ai trở lại rồi.
Con tim ơi chẳng cần chi hi vọng
Cũng chẳng cần sợ hãi, con tim ơi*!
185
Xác của tôi như quán trọ bên đường
Hồn của tôi – người khách tạm dừng chân
Một ngày kia khi người ta ra lệnh
Hồn chia tay với xác, lại lên đường.
186
Hồn thanh cao ở cùng thịt da bụi bặm
Sau khi chết về với trời xanh thắm.
Chỉ trên kia hồn mới ở lâu dài
Nên xấu hổ từng sống nơi cõi tạm.
187
Lửa và nước, gió và bụi – ta từ đó ra đi
Ngày phán xử cuối cùng lại lối cũ ta về.
Xương thịt ta cho người đời sau giẫm đạp
Còn hồn lên thiên đàng, nhưng tất cả - chắc gì.
188
Con tim ơi tránh xa những dỗ dành
Những khổ đau, sung sướng với người tình.
Hãy lên đường với những người du lãm
Để trở thành thần giữa những thần tiên*.
189
Lên thiên đàng hay phải về địa ngục
Tôi không biết mà cũng không cần biết
Nhưng bây giờ tôi có rượu và em
Còn với ngươi – chỉ sau khi đã chết.
190
Từ nhỏ tâm hồn tôi hướng tới bầu trời
Tôi tin vào địa ngục và xứ sở tuyệt vời
Nhưng có người thầy đã dạy cho tôi hiểu:
"Địa ngục, thiên đàng ở trong trái tim ngươi!"
191
Trong tay tôi một cốc rượu, một dây chuyền
Cõi thiên đường – chỉ là chuyện huyên thuyên
Xin đừng tin vào thiên đường, địa ngục
Ai thiên đường về? Ai địa ngục lên?
192
Một mai này rồi thịt nát xương tan
Uống rượu đi, đừng tin chuyện dối gian:
Rằng muôn thuở cực hình nơi địa ngục
Rằng muôn năm sung sướng chốn thiên đàng.
193
Tại sao ta sống trên mặt đất phải lo tới thiên đường
Thiên đường của tôi là uống rượu và âu yếm với người thương.
Nếu thiên đường có rượu và tiên thì ở đây cũng thế
Thì cứ để cho rượu và tiên cả mặt đất lẫn thiên đường.
194
Nghe nói rằng sẽ có rượu và tiên
Và bao nhiêu sung sướng ở thiên đàng
Nhưng đời này ngươi không tình, không rượu
Chỉ đợi chờ, chẳng lẽ thế là khôn?
195
Thà uống rượu, âu yếm với người tình
Còn hơn đi tìm cứu rỗi trong kinh.
Nếu địa ngục dành cho người say rượu
Thì thiên đàng có lẽ để vắng tanh.
196
Rượu, người đẹp, ngồi trong vườn hoa tươi
Thiên đàng đâu cũng chẳng cần nữa rồi.
Không ai thấy thiên đàng trên trời cả
Đành tạm bằng lòng dưới mặt đất thôi.
197
Khi nghe: "Địa ngục, thiên đàng đều ở trên trời..."
Tôi nhìn lại mình, rút ra được cho tôi:
Địa ngục, thiên đàng – đâu phải vòng giới hạn
Địa ngục, thiên đàng – chỉ hai nửa hồn thôi.
198
Tôi thả hồn đi vào cõi hư vô
Về bên kia thế giới để thăm dò.
Câu trả lời khi hồn quay trở lại:
"Địa ngục, thiên đàng đều ở trong ta".
199
Việc ta làm, nặng nhọc hay nhẹ nhàng
Đời ta sống, hạnh phúc hoặc tai ương.
Nếu thân ta một mai đều cát bụi
Thì lo chi địa ngục với thiên đường.
200
Kẻ ngày đêm cầu nguyện chốn thiên đàng hạnh phúc
Lại đang sống trên đời với khổ đau địa ngục.
Khi nghe: chẳng hề có khổ đau ở chốn thiên đàng
Thì tôi hiểu rằng chỉ những kẻ vô hồn đến được.
201
"Lên thiên đàng sẽ được uống rượu nồng
Có tiên hầu, được sung sướng, thong dong".
Nhưng dưới này tôi vẫn em, vẫn rượu
Suy cho cùng là những thứ đời mong.
202
Sống hôm nay đừng lo nghĩ ngày mai
Mà hãy vui, hãy quí phút giây này.
Bởi ngày mai ta đi về cõi chết
Quan trọng gì địa ngục với bồng lai.
203
Thiên đàng của tôi là cỏ là hoa
Là rượu, người yêu, chiều bóng xế tà.
Đời đổi thay khi nhìn vầng trăng khuyết
Lại nhớ về thấy tiếc những ngày qua.
204
Một ngày chưa khép lại túi càn khôn
Nhớ mà lo suy nghĩ đến linh hồn
Kẻo về kia với hai bàn tay trắng
Khi đó ngồi hối hận cũng bằng không.
205
Trước tương lai chẳng cần đem đóng cửa
Tốt hay xấu cũng chẳng cần chọn lựa.
Ông trời kia đã quyết hết cả rồi
Nếu trời cho hãy vội vàng nếm thử.
206
Người đẹp được trời cho khuôn mặt dễ thương
Mái tóc đen huyền và da thịt thơm hương
Đem quyến rũ lại cấm người ta nhìn ngắm
Cứ thử nếm mùi xem có cưỡng được không.
207
Một tay nâng chén, một – Koran
Vừa lẩm nhẩm cầu, vừa say mèm.
Chẳng biết ông trời sao chịu nổi
Kẻ chẳng vô thần, chẳng Islam.
208
Tâm hồn con, Thượng Đế ơi, quen với
Lửa tình yêu, con xin người tha tội!
Đôi chân con đã quen bước nhầm đường
Và đôi tay ôm bình, xin tha tội!
209
Tháng ăn chay ngày đen như bóng tối
Mãi cầu nguyện đôi mắt không nhìn thấy.
Tôi uống say từ sáng bởi nhớ nhầm
Do vô tình nên Thánh không trị tội.
210
Ngươi – Thượng Đế, Ngươi sáng tạo ra tôi
Cho uống rượu, cho khổ với tình yêu.
Nếu ngày đầu sinh tôi làm thi sĩ
Sao còn đem địa ngục để doạ tôi?
211
Nếu rượu nhà ngươi luôn có thừa
Hãy uống hằng ngày, uống hằng giờ
Đừng sợ ông trời kia để ý
Ông còn nhiều việc chẳng cần ta.
212
Nếu trời không cho tôi ngắm trăng
Tôi nghe theo không ngắm chị hằng.
Điều này ác ôn nào có khác
Thấy rượu nồng nhưng cấm hé răng.
213
Ơ người trần nghĩ chi về ngày mai
Nghĩ về hạnh phúc, về rượu tuyệt vời
Lòng hối hận ông trời không ban tặng
Nhưng nếu ban cho cũng chẳng cần rồi.
214
Đừng đưa tôi vào trước cửa ngôi đền
Tôi – kẻ vô thần do Thượng Đế tạo nên
Như gái giang hồ lòng tin là tội lỗi
Muốn lên thiên đàng nhưng không biết đường lên.
215
Người khôn ơi nếu ông trời cho vay
Rượu, người đẹp, suối và nắng cuối ngày
Thì con tim còn ước ao gì nữa
Người thật giàu, có tất cả trong tay.
216
Ngày đầu tiên Thượng Đế tạo ra tôi
Đặt vào tôi mọi xấu tốt của đời.
Tội lỗi tôi, Thượng Đế, Người nghĩ trước
Sao Người đem lửa ngục đốt vào tôi?
217
Có phải con được thừa thì Người bị thiếu đâu?
Con có nghèo đi thì Người cũng chẳng giàu.
Thượng đế ơi, con xin Người độ lượng
Tha thứ nhiều và ít đánh con đau.
218
Tôi chẳng biết làm sao từ dục vọng
Thân thể tôi như người ăn không chán
Nhưng tôi tin vào lòng tốt của Người
Sau khi chết Người ban cho ân sủng.
219
Tôi biết rằng không thể hiểu được trời
Nên có ngoan hay bướng cũng vậy thôi.
Tôi lầm lỗi nhưng sống bằng hy vọng
Vì tôi tin vào độ lượng của Người.
220
Ta uống rượu Thánh A-la trừng phạt
Nhưng nhờ ta quán làm ăn phát đạt.
Có lẽ Người tha thứ. Còn nếu không
Lòng độ lượng để vào đâu cho hết?
221
Người khổ hạnh chờ tháng Ramadan
Kẻ đang yêu mong rượu với người tình.
Chẳng biết ai sẽ vừa lòng Thượng Đế
Chỉ biết rằng ai cũng thiệt cho mình.
222
Một khi em chưa rót rượu cho tôi
Thì với tôi số phận chẳng mỉm cười.
Em bảo rằng: "Đã đến ngày hối hận!"
Hối hận ư? Thượng Đế chẳng cần rồi.
223
Đường ta đi qua thung lũng, núi đồi
Đường ta về phúc và hoạ chia đôi.
Nhưng những kẻ đã về nơi chín suối
Không thấy ai về, không gặp một ai.
224
Ai từng thấy địa ngục, ai thấy thiên đàng?
Những kẻ đi rồi có ai trở về không?
Chẳng cần mừng vui cũng chẳng cần lo sợ
Chờ đợi sướng khổ sau này chỉ hoài công.
225
Sung sướng cho ai không trở thành nô lệ
Vì theo đuổi thiên đàng trong mộng mị
Ai không khổ vì cầu nguyện, ăn chay
Chỉ uống rượu, tự do, không kiêng kỵ.
226
Người ta nhốn nháo trong đền miếu, chùa chiền
Sợ phải về địa ngục, muốn được lên tiên
Chỉ có ai hiểu ra điều bí mật
Kẻ đó trong lòng tĩnh lặng, ngồi yên.
227
Người bạn cũ của tôi là chén rượu nồng
Một ngày thiếu rượu tôi thấy nhớ và mong.
Ai nói rằng uống rượu là không tin Thượng đế
Nhưng tôi uống rượu vào thấy Thượng đế ở trong.
228
Ta cầu trời mỗi người theo mỗi cách
Ai cũng muốn thiên đàng, chẳng ai mong địa ngục
Chỉ người thông minh hiểu được ý của trời
Không vui vì thiên đàng, không sợ gì địa ngục.
229
Bỏ uống rượu thì cũng có nghĩa là
Bỏ cuộc đời! Ai bù được cho ta.
Ta làm sao trở thành người ngoan đạo
Khi mà điều sung sướng lại cấm ta?
230
Những kẻ ra đi không thấy một ai về
Bí ẩn muôn năm Thượng Đế giữ trên kia.
Sự tồn tại không ở trong lời cầu nguyện
Bởi cầu nguyện thiếu lòng tin – thì chỉ lễ nghi.
231
Như chim ưng từ thế giới diệu kỳ
Tôi mang điều bí ẩn giấu trên kia
Nhưng chẳng biết trao vào tay ai cả
Đành quay về nơi tôi đã ra đi.
232
Sao người ta đánh trống làm gì vậy?
Để chim ưng lạc đường quay trở lại.
Thế tại sao người ta bịt mắt chim?
Để không thấy điều không cần phải thấy.
233
Không hiểu sao tôi không thể cúi đầu
Không thể tin điều kỳ diệu, nhiệm mầu.
Chẳng lẽ người đã chết rồi sống lại
Như mầm cây từ cát bụi hay sao?
234
Ngươi đi tìm thượng đế ở khắp nơi
Tìm ở đâu? Người không ở trên đời
Nếu biết Người, sao lại còn đi kiếm
Nhưng không cần Người – còn biết cần ai?
235
Bí mật của cuộc đời phải nhìn bằng đôi mắt sáng
Người đời vẫn cứ tin một cách dại khờ, mù quáng.
Hãy nhìn xem – ở đâu người ta cũng lạy Thánh A-la
Rồi đi gọi tôi là kẻ vô thần, phóng đãng.
236
Vào thánh đường với ý định nguyện cầu
Nhưng nảy ra một ý nghĩ trong đầu:
Tấm thảm nhỏ tôi quì lên lần trước
Như nói rằng ta đã chịu khổ đau.
237
Đừng vội gọi tôi là kẻ vô thần
Lòng tin của tôi hơn mọi lòng tin
Lạy Thánh tôi! Nếu không người khổ hạnh
Thì còn ai gọi được Islam.
238
Tôi từng bảo với con tim vô thần:
"Hãy nghe theo lý trí, chết đang gần!"
Nhưng con tim trả lời tôi như vậy:
"Chẳng cần đâu! Ta chết tự lúc sinh".
239
Lửa địa ngục cháy xác, không cháy hồn
Không cháy ta mà cháy những lỗi lầm.
Bàn tay ướt tôi đem hơ vào lửa
Chỉ nước khô, bàn tay vẫn còn nguyên.
240
Quên hết đi những đau khổ đoạ đày
Rót rượu ra, đời ngắn ngủi lắm thay.
Cuộc đời ta dần đi vào cõi chết
Thà để đời trôi trong những cơn say.
241
Chẳng bước chân vào đền, miếu, Thánh đường
Bởi lên thiên đàng tôi chẳng hề mong.
Tôi như kẻ vô thần đầy tội lỗi
Thượng Đế sinh tôi từ vạt đất hoang!
242
Đừng chau mày bởi đòn đau số phận
Ai hoang mang kẻ ấy thường chết sớm.
Làm gì có ai làm chủ được đời
Nên tốt nhất biết thủ thường an phận.
243
Ta có rượu, tình yêu, Ngươi – miếu thờ, thần tượng
Ta - địa ngục đã dành, thiên đường Ngươi được hưởng
Nhưng sao tội của ta từ khi mới lọt lòng
Thì trong danh sách của ông Kalam đã xướng?
244
Gan hay sợ, đểu cáng hay hào hoa
Tự lọt lòng đã đặt ở trong ta
Cho đến chết chẳng tốt mà chẳng xấu
Ta là người tạo bởi Thánh A-la.
245
Hết ngày khổ đau, đêm lại muộn phiền
Ông trời thương cho cũng chẳng nhiều hơn.
Việc của ta đã có người định đoạt
Ai hiểu ra người đó mới là khôn.
246
Lành hay dữ, tất cả đều chia đôi
Số phận ta đã chép ở sách trời.
Từng bước ta đã có người theo dõi
Nên chẳng cần chi buồn khổ với đời.
247
Số phận ta đã định bởi ông trời
Khóc làm gì đời như gió cuốn trôi.
Hãy sống vui bằng con tim rộng mở
Và uống rượu đi, đừng để phí đời.
248
Tôi mắc lỗi đâu do bởi ý mình
Đường trần ai đã định bởi ông xanh.
Tôi là ai? ở đâu? Tôi đâu biết
Tất cả mọi điều đều tại ông xanh.
249
Ta biết rằng chân lý là ảo ảnh
Thiếu chén rượu con tim làm sao sống.
Có được gì, biết vậy, chớ tìm thêm
Đừng mua chuộc và đánh lừa số phận.
250
Số phận ta trong sách trời đã chép
Ta có thể làm cho tim tan nát
Có thể ăn xương, uống máu của mình
Nhưng chẳng thêm gì cho lời xuất phát.
251
Tất cả đổi thay: sông, biển, ao, hồ
Tất cả đổi thay: năm, tháng, ngày, giờ.
Nhưng số phận ta thoát đâu cho khỏi
Nếu thoát rồi thì đã cõi hư vô.
252
Tất cả những gì Thượng Đế cho ta
Không thể co vào, không thể kéo ra
Hãy gắng tiêu những gì mà mình có
Đừng tìm thêm hoặc vay mượn gần xa.
253
Trời cho rồi trời lấy – đời là thế
Tại vì sao, hiểu ra ta không thể.
Uống được bao nhiêu đã có mắt nhìn
Nhưng con mắt cũng không cho nhìn đủ.
254
Cứ vui đi trời đâu hỏi ý ta
Bình rượu này đã nấu tự hôm qua.
Ta uống rượu rồi rơi vào tội lỗi
Tất cả ông trời đã định hôm qua.
255
Trước cái chết chẳng có gì che chắn
Sang hay hèn tất cả đều bình đẳng.
Khoái lạc trời cho thì cứ hưởng đi
Còn lại – hãy tin! Chỉ là vớ vẩn.
256
Đừng bận lòng người đời sẽ quên danh
Hãy để cho chén rượu được dỗ dành.
Đến một ngày chưa chồn chân mỏi gối
Hãy vuốt ve an ủi với người tình.
257
Nếu sự khôn ngoan đã trót đa mang
Nghĩa là tình yêu và tĩnh lặng trong hồn...
Hoặc là suốt ngày đêm khấn cầu Thượng Đế
Hoặc là đôi tay phải rót rượu luôn luôn.
258
Nước chia tay biển, nước mắt đầy vơi.
Biển rực lên dưới ánh nắng mỉm cười:
"Cứ bay lên trời rồi rơi xuống đất
Nhưng cuối cùng lại về biển mà thôi".
259
Tôi xin trời cho tôi được tự do
Số phận tôi cũng chẳng may mắn gì
Tôi đã học rất nhiều và cố gắng
Nhưng vẫn nằm trong số những người ngu.
260
Kẻ dại dột gọi tôi nhà thông thái
Trời thấy đấy – tôi đâu người như vậy.
Về cuộc đời tôi chẳng biết nhiều hơn
Kẻ dại dột gọi tôi nhà thông thái.
261
Lý trí lúc nào cũng nhủ, cũng khuyên:
"Hãy quí trọng từng giây phút của mình
Bởi con người không như loài cây cỏ
Chết xuống đất rồi không thể hồi sinh".
262
Ta là nguồn gốc mọi sung sướng, khổ đau
Vừa như mạch nước trong, vừa như nước nhiễm dầu.
Con người ta như bóng hình trong gương vậy
Vừa chẳng đáng gì, vừa vĩ đại biết bao.
263
Ai hằng ngày vẫn có đủ cơm ăn
Ai là người có được chốn nương thân
Ai chẳng thầy, chẳng tớ cho ai cả
Sống ở đời như thế chẳng gì hơn.
264
Con người ta là chân lý cuộc đời
Chỉ người khôn biết, chứ không phải mọi người
Uống rượu vào để cho không nhầm lẫn
Rằng tất cả mọi người – một mẫu mà thôi.
265
Đừng sợ gì dù sóng gió biển khơi
Con người ơi! Loài khỉ khác với người.
Từ điều thiện không sinh ra điều ác
Trời cho cái nhìn để phân biệt đấy thôi.
266
Dù trăm năm tôi phải cháy thành tro
Tôi chẳng sợ gì địa ngục trong mơ
Mà chỉ sợ dàn đồng ca ngớ ngẩn
Của những người dốt nát lại mồm to.
267
Chẳng có gì đàng hoàng và dễ thương hơn
Bằng cây tùng và huệ trắng trong vườn.
Tùng có trăm tay nhưng không dang ra phía trước
Huệ có trăm lưỡi nhưng luôn đứng lặng im.
268
Với người khôn dù phải về địa ngục
Tôi vẫn coi đó là niềm hạnh phúc.
Với người ngu dù được tới thiên đường
Xin lạy trời cho tôi về địa ngục.
269
Nếu ngươi không phải người ngu, hãy nghĩ suy cho kỹ
Tại sao cứ phải hành hạ mình vì những điều kiêng kỵ?
Chẳng lẽ người uống rượu phải chết còn người bất tử thì không uống rượu chăng?
Chẳng hề có sự khác nhau nào giữa thiên thần và quỉ.
270
Nhiều suy nghĩ trong đầu nhưng than ôi:
Nếu nói ra – sợ máu chảy, đầu rơi!
Chỉ trang giấy trắng này tôi tin tưởng
Bạn bè tôi, tôi không dám tin rồi!
271
Người gọi tôi: kẻ say sưa, đổ đốn
Người lại gọi tôi: vô thần, phóng đãng.
Cứ mặc cho đồn đại của người đời
Tôi chẳng buồn cũng chẳng cần tranh luận.
272
Trí tuệ thời nay chẳng giống vàng mười
Chỉ người ngu sống yên lặng mà thôi.
Chút nghĩ suy ta đem dìm trong rượu
Để biết đâu số phận sẽ mỉm cười!
273
Muốn tẩy não của nhà thông thái – chỉ hoài công
Hay vì ghen ghét đem vàng đốt thành đồng?
Kẻ dốt nát – như chó, người thông minh – như biển
Chó biết làm gì trước biển lớn mênh mông!
274
Các người coi tôi là kẻ vô thần, phóng đãng?
Thật nhảm nhí! Vâng, chỉ các người thần thánh.
Tôi – kẻ say sưa, mê rượu, mê tình
Nhưng còn lại – tôi là tín đồ ngoan ngoãn.
275
Tôi yêu rượu để cho người ta đem bàn luận
Tôi chẳng thèm tranh cãi với những thằng ngớ ngẩn.
Chỉ có nước của tình yêu là tốt cho đấng nam nhi
Còn những kẻ đạo đức giả rượu là kẻ thù không khoan nhượng.
276
Đi mong chờ tốt đẹp ở trí khôn
Lại nhận về điều khó chịu nhiều hơn.
Có lẽ ta đi làm thằng ngớ ngẩn
Thời buổi nay trí tuệ rẻ như bùn.
277
Tình là ngọc ngà từ thuở xa xưa
Người không yêu là không có bạn bè.
Nước của tình yêu người không biết uống
Người – con lừa, dù chẳng khoác tai lừa.
278
Chỉ trong kinh ta đi tìm cứu rỗi
Chỉ Thượng đế – còn lại quên cho vội
Bởi ai người được nói, không được nhìn
Còn ai người được nhìn, không được nói.
279
Mặc cho người ngớ ngẩn dạy người khôn
Gọi buổi bình minh là buổi hoàng hôn.
Đừng cãi nhau với những thằng ngớ ngẩn
Kẻo lại rước về xích xiểm, thù hằn.
280
Hạnh phúc cho ai không dở, không gàn
Sách dạy làm người không đọc một trang.
Ai như chim An-ka trong huyền thoại
Ai không gàn, không dở tựa Khayyam.
281
Khi Thánh A-la nặn tôi từ đất sét
Người không hỏi tôi về điều tôi ao ước
Để bây giờ tôi mê rượu với tình yêu
Công bằng không nếu bắt tôi về địa ngục.
282
Câu hỏi muôn đời không để tôi yên
Tôi lắng nghe tiếng nức nở con tim:
"Ta sinh ra trên đời làm chi vậy
Không có ta đời vẫn bước đường mình?"
283
Đừng buồn vì đời chẳng được như mong
Đến một ngày riêng đều trở thành chung.
Rót rượu đi! Biết đâu từng hơi thở
Đều có thể là hơi thở cuối cùng.
284
Người đi xa nhưng giờ lại trở về
Khi tên người thiên hạ đã quên đi.
Móng chân xưa giờ đã thành móng guốc
Và cái đuôi – chòm râu bạc ngày xưa.
285
Tôi khát nước nhưng mà không được uống
Không ai cho, dù đã kêu khản giọng.
Con tim tôi đau cho đến hết đời
Tôi chẳng đạt đến điều tôi mong muốn.
286
Nhiều cái ác xưa ngỡ là cái thiện
Cái cảm tình lại hoá ra ác cảm!
Con không sao biết được con muốn gì
Xin Thượng Đế cho hồn con thanh thản!
287
Tất cả đều qua như một giấc mơ
Những gì ta gom suốt cuộc đời ta
Nếu không biết kịp thời chia cho bạn
Thì đến lúc đành phải xẻ cho thù.
288
Sống ở đời biết nhiều thứ rất cần
Có hai điều trước tiên, nhớ để phòng thân:
Thà chịu đói còn hơn gặp gì ăn nấy
Thà cô đơn còn hơn gặp ai cũng làm quen.
289
Ta đâu biết liệu đời còn đến ánh bình minh
Nên hãy nhớ lo làm những việc tốt lành
Và tình yêu với mọi người hãy lo gìn giữ
Mỗi phút giây ở đời quí hơn cả bạc tiền.
290
Hãy nói lời xứng với bậc hiền nhân
Lời của người quân tử buộc vào thân.
Trời sinh ra hai tai và một lưỡi
Để hai lần nghe nhưng nói – một lần!
291
Nếu có thể với người say đừng dữ dội
Những khôn ngoan láu lỉnh của mình nên quên vội.
Nếu ngươi muốn say mê nhưng tĩnh lặng trong hồn
Thì hãy thường xuyên nhìn lên ngực người con gái.
292
Tìm niềm vui cho bè bạn cho mình
Sống tự do, số phận mặc trời xanh
Chẳng cần những gì ngày mai đành bỏ lại
Hãy sống vui, đừng khổ với bon chen.
293
Nếu ngươi là nô lệ của dục vọng thấp hèn
Khi về già trống trải như mái nhà hoang
Hãy nhìn lại mình và nghĩ suy cho kỹ:
Ngươi là ai, ở đâu và những thứ đa mang.
294
Thời buổi này kết bạn chỉ ít thôi
Đừng hám lời khen, đừng dễ nghe lời
Suy xét kỹ đi rồi ngươi sẽ thấy:
Kẻ ngươi tin là kẻ phản bội ngươi.
295
Chớ tìm bạn nơi chân trời góc bể
Bạn như thế khổ đau không chia sẻ
Thà cô đơn đi tìm thuốc cho mình
Tự khổ đau tìm ra người an ủi.
296
Phải rạch ròi với thù và bạn
Ngọc nếu sáng, trong đêm vẫn sáng.
Xúc phạm bạn – bạn biến thành thù
Bắt tay thù – biến thù thành bạn.
297
Người xưa nói: làm người phải biết nghề
Tốt nhất là theo việc của ông cha.
Nhưng thời nay người ta thường nghĩ khác:
Chỉ cần vàng, còn lại chỉ vẩn vơ!
298
Hãy bằng lòng với những gì mình có
Sống theo mình, quí tự do, danh dự
Chớ ghen chi kẻ giàu có hơn mình
Người nghèo hơn trên đời còn vô số.
299
Người chăm lo sắc đẹp, đâu phải đàn ông
Người lo trang điểm cho mình cũng bằng không.
Hãy biết chăm lo cho tâm hồn mình thêm đẹp
Bởi phụ nữ mới là gương mặt đẹp của chồng.
300
Người lạ tốt với mình – như người anh em
Anh em xấu – hơn thù cả trăm lần
Thuốc đôi khi nguy hiểm hơn là bả
Nọc rắn đôi khi bệnh ác mấy cũng lành.
301
Đừng đòi hỏi – giàu sang không đủ cho tất cả
Đừng nhìn ông trời bằng cái nhìn cau có.
Đừng nhìn sang người khác. Đã có ông trời
Hãy nhìn áo của mình, có phải còn nhiều lỗ!
302
Biết người khác hơn mình – chứng tỏ đàn ông
Biết làm chủ hành động – chứng tỏ đàng hoàng.
Người dưới quyền không bao giờ sỉ nhục
Biết thông cảm với người – chứng tỏ đàn ông!
303
Cần gì phải khổ đau vì hạnh phúc chung
Tốt hơn là hạnh phúc cho kẻ ở bên mình.
Thà làm điều gì đấy cho người bạn tốt
Còn hơn mong cho cả loài người thoát khỏi xiềng gông.
304
Sự đàng hoàng sinh ra bằng đau khổ
Thành châu ngọc – chẳng phải ai cũng thế
Nếu mất sạch trơn, hãy giữ lấy hồn
Chén lại đầy, nếu rượu còn đang có.
305
Đừng để cho lòng tham sai khiến được nhà ngươi
Hãy gắng sống sao cho hợp với ý trời.
Đừng bao giờ chia tay với người yêu và rượu
Bởi cuộc đời cứ lặng lẽ, vội vàng trôi.
306
Sự khiêm tốn, im lặng là vàng vậy*
Tính tò mò nhiều khi rất tai hại.
Lưỡi, tai, mắt nhà ngươi có đủ đầy
Cứ giả điếc, mù và miệng đem khoá lại.
307
Đừng ghen chi ai mạnh, ai giàu
Mặt trời lên rồi lặn rất mau.
Cuộc đời này ngắn như hơi thở
Hãy bằng lòng với của trời trao.
308
Nếu có lúc ngươi đã bán linh hồn cho quỉ
Ngươi đã đi trên con đường phiêu lưu lầm lỡ
Hãy nhớ rằng ngươi sinh ra là để làm người
Và đến cuối đời phải sống làm người như thế.
309
Cứ vui đi, có ai bắt được suối
Nhưng vẫn được vuốt ve dòng nước chảy
Không bền lâu trong phụ nữ, trong đời
Nhưng dù sao vẫn đến lượt cho ngươi.
310
Tứ đại, ngũ hành đều ở trong ngươi
Là một trong những bí ẩn của đời
Người và thú, thiên thần và quỉ
Những gì ngươi nhận ra đều ở trong ngươi.
311
Cậu bé ơi hãy nghe lời già đây
Nếu khôn ngoan con hãy nhớ điều này:
Đừng kết bạn với những người dốt nát
Đừng làm việc gì không có lợi cho ai.
312
Người được trời cho hạnh phúc ngọt ngào
Kẻ lại bị trời hành hạ khổ đau.
Đừng buồn khổ, nếu thua người vui vẻ
Hãy bằng lòng rằng ít bị khổ đau.
313
Rượu, người yêu – chẳng có gì xấu hổ
Quên cầu nguyện – cũng chẳng gì tai hoạ.
Với mọi người hãy sống cho công bằng
Những tội kia trời tha cho không khó.
314
Tôi hiểu rằng thà cứ sống đơn côi
Cho không nhìn ra xấu tốt của người
Để nghiêm khắc suy xét mình trước đã
Rồi mới đem ra suy xét người đời.
315
Người đàn ông quí danh dự của mình
Chịu thiệt thòi để giữ vẹn thanh danh.
Trong hành động xứng với người quân tử
Biết nhu, cương và thấu lý, đạt tình.
316
Điều bí mật của mình nên che đậy
Đời chẳng biết ai khôn hơn, ai dại.
Với thiên hạ ngươi đối xử thế nào
Thì sẽ nhận về cho mình thế ấy.
317
Đừng nghĩ người ta tài mạo tót vời
Mà hãy xem hành động có như lời.
Nếu lời nói đem ném vào cho gió
Thì người ta chỉ vớ vẩn mà thôi.
318
Đừng bao giờ đánh mất sự khôn ngoan
Biết điều tốt và điều xấu cũng cần.
Ta – người lãng du đi qua nghìn con suối
Nhưng con đường quay trở lại đừng quên.
319
Ngươi đang đi tìm châu báu cho mình
Đang sống bằng hy vọng gặp người tình.
Thử đào sâu những lời khôn ngoan ấy
Tất cả ngươi đều tìm thấy trong mình!
320
Nếu có thể – đừng xỉ vả người ta
Nén trong lòng, tức giận chớ tuôn ra.
Nếu ngươi muốn cho tâm hồn tĩnh lặng
Tự trách mình, hãy tha thứ người ta.
321
Số giàu nghèo trời đã định rõ ràng
Thì chẳng bớt đi mà cũng chẳng thêm.
Nếu nghèo – cam lòng, nếu giàu – hãy nhớ
Đừng trở thành nô lệ của giàu sang.
322
Làm việc tốt cho người – người sẽ mang ơn
Thành bạn tốt, thành người được yêu thương.
Thà tiếp đãi trong nhà mình con kiến
Cũng còn hơn tiếp vua Solomon.
323
Điều không đến chớ trách tại trời xanh
Cái mất đi cũng đừng tự trách mình.
Cứ nhận hết những gì có thể
Đến một ngày còn sống, nhớ giữ mình.
324
Nếu khôn ngoan đừng ích kỉ bao giờ
Đừng cúi đầu trước cuộc sống xa hoa.
Làm lửa cháy bừng hay nước trôi trầm lặng
Nhưng đừng làm bụi để gió cuốn bay xa.
325
Ngươi đi tìm chân lý? Hãy bỏ vợ con
Bỏ tất cả bạn bè với người thân
Hãy trút bỏ những gì làm vướng víu
Để tự do phải tháo bỏ gông cùm.
326
Đừng buồn vì đời chẳng đẹp như mơ
Trên đời này bạn tốt chẳng tìm ra.
Người tri kỷ ta vẫn coi là bạn
Tính lại, suy đi lại hoá ra thù.
327
Tất cả những người đã sống ngày xưa
Cuộc đời này không trở lại bao giờ.
Rót rượu ra nghe lời Khayyam bảo:
Mọi lời khuyên đều như gió bay xa..
328
Đời – cái chợ. Đừng đi tìm bè bạn
Đời – bể khổ. Chớ đi tìm thuốc đắng.
Đừng đổi thay, hãy cười với mọi người
Nhưng nụ cười người ta – đừng trông ngóng.
329
Với người khôn đừng bao giờ xấu hổ
Hãy tránh thật xa những người man rợ
Người khôn cho cay đắng – hãy uống đi
Người man rợ cho bả – đừng nhận bả.
330
Cả đời lo gom góp để làm gì
Chẳng có ai sống mãi trong chúng ta.
Cuộc đời này trời chỉ cho ta mượn
Có nghĩa là không sở hữu riêng ta.
331
Ngươi nhọc nhằn lo lắng suốt ngày đêm
Cuộc đời trôi trong hai chữ kim tiền
Hãy nhớ rằng nhà ngươi không vàng bạc
Khi chôn rồi thiên hạ chẳng đào lên.
332
Nếu có thể, xin chớ bận lòng
Của trong đời khi có khi không
Cứ tiêu hết những gì đang có
Về suối vàng không lại hoàn không.
333
Tất cả mọi quốc gia cả xa cả gần
Bị chinh phục, bắt quì xuống dưới chân
Người cũng không trở thành ông hoàng bất tử
Bởi số mệnh người ngắn ngủi chỉ vài phân.
334
Dù ngươi là hoàng đế Trung Hoa quyền lực ngất trời
Mọi xứ sở gần xa đều đặt dưới chân ngươi
Nhưng số phận ngươi và tôi đều như nhau cả
Khi chết chỉ cần ba thước đất mà thôi.
335
Cứ tiêu đi, người giàu, đừng có điên
Thân xác người – chẳng kho của triền miên.
Đừng ảo tưởng, coi chừng quân trộm cướp
Sẽ lôi người về từ dưới mộ lên.
336
Có thể trong đời người bay cao bất tận
Có thể nhận hết về mình những gì người muốn.
Kho châu báu của đời này người vét sạch trơn
Nhưng đều bỏ lại khi ngày cùng tháng tận.
337
Người nghĩ rằng người tài giỏi nhường kia
Người khôn ngoan, may mắn, chẳng thiếu gì.
Hãy nhớ rằng trước người vô khối kẻ
Đều phải ra đi, dù chẳng muốn đi.
338
Có một lần tôi nhìn thấy trong mơ
Con quạ đen trên cây gạo ven hồ
Vừa rỉa xương một ông vua vừa hỏi:
"Đâu rồi vinh quang, quyền lực ngày xưa?"
339
Hãy vui lên! Đời ngắn ngủi bạn ơi
Hồn và xác sẽ ly biệt muôn đời
Những chén tròn trong tay ta đang nắm
Đều từ xương người ra cả đấy thôi.
340
Em yêu ơi hãy mang chén mang bình
Ta ngồi bên bờ suối, bãi cỏ xanh
Em có biết đã bao nhiêu người đẹp
Bị Thời gian biến thành chén thành bình?
341
Đừng buồn chi đời là vậy đó mà
Hết sáng ngày lại bóng tối buông ra.
Nghìn năm sau xương ta thành đất cát
Cho người ta đem đóng gạch xây nhà.
342
Người thợ gốm ngoài chợ tàn nhẫn thay
Từng cục đất vùi dập chẳng tiếc tay
Người không nghe lời đất đang thủ thỉ:
"Cứ vùi đi, nhưng sẽ đến một ngày..."
343
Nhà thông thái có thấy cậu bé này
Đang dùng cát xây lên một lâu đài.
Hãy khuyên cậu: "Con ơi nhớ cẩn thận
Với những mái đầu, những trái tim ai!"
344
Khi xương ta chưa thành đất làm gốm
Chưa bị đem làm thành cốc thành chén
Hãy uống đi! Quên địa ngục, thiên đàng
Chẳng còn thời gian nghĩ điều vớ vẩn.
345
Có một lần tôi mua chiếc bình nói được:
"Xưa ta là ông hoàng – bình nức nở khóc –
Trở thành đất, người thợ gốm nặn ta
Thành thứ đồ mua vui cho kẻ khác".
346
Ngày hôm qua tôi ghé vào lò gốm
Tôi nghe thấy người ta đang tranh luận:
"Thợ gốm là ai – một câu hỏi cho tôi –
Trong chúng ta ai người mua, kẻ bán?"
347
Thấy sọ dừa, đừng giẫm đạp sọ dừa
Hãy coi chừng sọ của những người xưa.
Làm thành chén rồi người đem đập vỡ
Hãy nhớ rằng sẽ đến một ngày mưa!.."
348
Ta cần sống sáu mươi năm yên ổn
Không vì giàu mà chỉ vì tình bạn
Đến một ngày ta chưa trở thành bình
Cần kết bạn với cả bình và chén.
349
Tôi làm vỡ chiếc bình có vẽ bông hoa
Khi uống say trong đêm tối nhạt nhoà.
Một giọng nói khổ đau nghe rất rõ:
"Ta đã như người, người ít nữa cũng như ta".
350
Ngươi biết không từng chiếc lá, bông hoa
Từng một thời là tóc của người xưa
Ai qua đường hãy thương từng chiếc lá
Bởi hoa lá từ người đẹp sinh ra.
351
Có một lần tôi nhìn thấy người thợ gốm
Dùng chân của mình đạp đất từ sáng sớm.
Một giọng nói thì thầm như van vỉ ông ta:
"Thương ta với! Bình sinh ta cũng là thợ gốm".
352
Quẳng hết đi những lo lắng ưu phiền
Uống rượu thôi đừng nài nỉ van xin.
Hãy nhớ rằng người ta sau khi chết
Ông Thợ Gốm kia đem nặn thành bình.
353
Đừng nức nở! Chẳng có đường nào khác
Đành phải chết – dù khóc hay không khóc
Thịt xương ta thành đất sét mà thôi
Cho thợ gốm một mai này giẫm đạp.
354
Tôi đã nghe trong lò gốm hôm qua
Lời của đất mà nức nở, xót xa:
"Đừng giẫm tôi! – đất bảo người thợ gốm –
Tôi là người chỉ vừa mới hôm qua".
355
Người thợ gốm nặn bình tôi đứng gần
Từ đất sét nặn chiếc quai bình tròn.
Tôi nhận ra sọ dừa vị hoàng đế
Và bàn tay gầy guộc của người thân.
356
Giá mà khi ta vừa vượt qua truông
Ta tìm ra điểm cuối của con đường!
Giá mà sau vài ba trăm năm nữa
Dù chỉ mầm cây mọc dậy từ xương!
357
Tôi ghé thăm lò gốm vào một ngày
Nghề làm gốm – trò chơi lạ kỳ thay.
Tôi thấy điều người ta không nhìn thấy:
Sọ dừa cha tôi người nắm trong tay.
358
Bình rượu bảo tôi: "Ta sinh ra từ cát bụi
Nhưng trong lòng ta rượu như máu hồng tươi rói..
Phía trước cuộc đời cái chết đang đợi nhà ngươi
Những gì sống hôm nay ngày mai đều cát bụi".
359
Tôi hình dung chén rượu cũng như tôi
Thuở xa xưa từng sống một kiếp người
Chén đã yêu, đã hôn và đã uống
Còn bây giờ chén chỉ được hôn môi.
360
Trong tay ta một bình rượu đang đầy
Rót đi em, ta hãy uống cho say
Ngày nào đó ta trở thành đất sét
Anh và em sẽ giống chiếc bình này.
361
Trước đời ta đã từng sống vạn đời
Đã về nơi yên nghỉ biết bao người
Xung quanh ta dù đất khô hay ướt
Ta đều giẫm chân lên sọ dừa thôi.
362
Đại dương bao la cũng từ từng giọt nhỏ
Mặt đất mênh mông cũng từ mây từ gió
Người đến rồi đi – chẳng có nghĩa lý gì
Chỉ là con ruồi vút bay qua cửa sổ.
363
Bí mật của mình trời chẳng hé cho ai
Chẳng tiếc thương, giết hết thảy mọi người.
Hãy uống say! Cuộc đời ta ngắn ngủi
Người qua rồi không trở lại ngày mai.
364
Ta vô tội, đến đây thành có tội
Ta vui vẻ đến đây mang buồn tủi.
Trong tim ta đầy nước mắt đắng cay
Rồi một ngày thân ta thành cát bụi.
365
Đời – khoảnh khắc như gió bay qua
Đi qua như mây khói bay xa.
Ta uống say khổ đau, khoái lạc
Chỉ tiếc đời vội vã đi qua.
366
Đừng buồn rằng đời chỉ ngắn thế thôi
Cuộc đời này cho ta để mua vui
Nếu mọi thứ trong đất trời bất biến
Thì nhà ngươi đâu có mặt trên đời.
367
Tôi hỏi chén khi ép chặt đôi môi:
"Đi về đâu những ngày tháng của tôi?"
Không rời môi chén trả lời gọn lỏn:
"Hãy uống đi! Đời không trở lại rồi".
368
Đời trôi nhanh, điều này tôi không sợ
Thành cát bụi – cũng chẳng cần đau khổ
Đành chết thôi nhưng mà có một điều:
Không nhận hết của đời là tôi sợ.
369
Nếu cả đời lạc thú vẫn đi tìm
Rượu, nghe hát, âu yếm với người tình
Thì tất cả đến ngày đành tạm biệt
Đời – giấc mơ. Có ai ngủ muôn năm.
370
Có Thượng Đế hay không – chớ vò đầu
Câu trả lời đã có tự rất lâu.
Ngươi – tội lỗi, đừng sánh cùng Thượng Đế
Còn bản chất Người không hiểu được đâu.
371
Từ thần thánh đến vô thần – chỉ gang tay
Từ số không đến vô cùng – chỉ phút giây
Hãy gìn giữ phút giây này quí giá
Đời – không ít, không nhiều – chỉ phút giây.
372
Dưới trời này cuộc đời là bể khổ
Chẳng bao giờ ông trời thương ta cả.
Người chưa đến giá mà biết đau thương
Thì có lẽ chẳng bao giờ đến cả.
373
Ngôi nhà cổ này gọi là cuộc đời
Nơi những ông vua lần lượt đổi ngôi
ánh sáng ngày đổi thành đêm đen tối
Thần tượng cũng về tro bụi mà thôi.
374
Đời – ảo ảnh. Tuy thế hãy sống vui
Trong đam mê, trong say đắm tuyệt vời
Chỉ phút giây rồi ngươi không còn nữa
Nhưng dù phút giây hãy sống cho vui!
375
Đời chẳng vui mà đau khổ ngập tràn
Ngày của ta – tiếng vọng của thời gian
Tất cả việc ở cuộc đời tăm tối
Chỉ là khoảnh khắc, giấc ngủ, dối gian.
376
Ta đi qua cuộc đời chẳng dài lâu
Nước mắt, khổ đau ta tự mang vào
Tại vì đâu trời không cho ta biết
Khi chết rồi cay đắng vẫn còn theo.
377
Cuộc đời này chẳng có đầu, chẳng cuối
Ta đi về – chẳng còn tên, chẳng tuổi
Trước khi có ta, đời đã có rồi
Sau khi ta về, đời còn ở mãi.
378
Cuộc đời ta là chỉ khoảnh khắc thôi
Hãy tìm hạnh phúc và hãy quí đời
Sống thế nào đời sẽ qua thế ấy
Chớ quên: đời – sáng tạo của nhà ngươi.
379
Mọi việc trong đời không được như mong
Công sức ta đã bỏ chỉ bằng không.
Cứ mỗi ngày ta vẫn buồn một lẽ
Vì phải sớm đi, vì đến muộn màng.
380
Ai đến đời này đều hiểu đau buồn
Nên phải quay về lại chốn mông lung
Sung sướng cho ai được từ giã sớm
Ai không đến bao giờ còn vạn lần hơn.
381
Ngươi muốn thế nào thì cứ thế mà sống cho mình
Uống rượu với bạn bè, âu yếm với người tình.
Trước khi rời cõi tạm cứ thử nhìn ngoảnh lại
Thấy rằng có vẻ như chưa sống cuộc đời mình.
382
Ta là những con rối trong tay của ông trời
Trên sân khấu của mình đem ra để mua vui.
Trên tấm thảm đời ông bắt ta nhảy múa
Xong bắt bỏ vào hòm lần lượt mà thôi.
383
Tôi nhìn thấy cuộc đời là bể khổ
Thấy người chết vội vàng đi tìm mộ.
Những ông hoàng, người đẹp tựa sao sa
Đều trở về đi làm mồi cho cỏ.
384
Anh đem bàn cờ so sánh với cuộc đời
Nơi anh và em – những con tốt mà thôi.
Đưa xuống, đẩy lên rồi người ta chộp lấy
Đem bỏ vào hòm nằm một chỗ nghỉ ngơi.
385
Mơ ước mộng mơ là cát bụi nơi trần thế
Và ngay cả có thành hiện thực giấc mơ trẻ
Thì có khác gì tuyết rơi giữa trời nắng chang chang
Chỉ ánh lên phút giây rồi tuyết không còn nữa.
386
Khi chưa sinh ra ngươi chẳng cần gì
Sinh ra đời cần đủ thứ nhiêu khê
Chỉ sau khi nợ đời ngươi trả đủ
Lại trở về như Thượng Đế trên kia.
387
Ngươi có biết gà gáy điều gì vậy?
Rằng người chết không hồi sinh trở lại
Rằng lại thêm một đêm nữa trôi qua
Còn người sống, biết gì không, ngủ mãi?
388
Ông xanh trên đầu tàn nhẫn lắm thay
Ta mắc lỗi trừng phạt chẳng tiếc tay.
Khi chưa sinh giá trời cho suy nghĩ
Thì chẳng ai thèm đến cõi đời này.
389
Quẳng gánh lo đi, quên hết ngậm ngùi
Phiền muộn cho ngươi còn đến hết đời.
Ngày hôm qua chẳng còn quay trở lại
Còn ngày mai cũng chẳng có gì vui.
390
Tôi ngỡ rượu là máu của người say
Tự nhủ lòng: "bỏ uống rượu từ nay!"
Nhưng lý trí bảo rằng: "Rồi sẽ tiếc
Cuộc đời ta được sống chẳng bao ngày!"
391
Chẳng có gì cứu vãn được người ta
Đến thời hạn ra nghĩa địa làm ma
Thành cát bụi, giàu nghèo đều vậy cả
Đẹp như tiên thần chết cũng không tha.
392
Rót cho tôi chén rượu để ấm lòng
Cho say sưa với cảm giác lâng lâng
Bởi thế giới này như câu chuyện cổ
Bởi cuộc đời – ngọn gió, ta – lông hồng.
393
Sống cho vui rồi sau khỏi u sầu
Chết ngày nào ta có biết được đâu...
Uống rượu đi và quên đời ngang trái
Lo lắng dành cho kẻ sống dài lâu!
394
Cuộc đời này như cây đèn kéo quân
Mặt trời kia như ngọn lửa đốt lên.
Ta vòng quanh giữa cuộc đời bí ẩn
Chẳng tìm ra ý nghĩa cuộc đời mình.
395
Cứ mỗi ngày nhìn thấy mặt trời lên
Là cuộc đời đang đi xuống đó em.
Ngày của ta bị người ta ăn trộm
Thấy rõ ràng nhưng không thể bắt đền.
396
Đời cứ trôi đi không kể đêm ngày
Trôi qua mau tựa như một cơn say.
Cuộc đời ta – khoảnh khắc trong vũ trụ
Như hạt cát trôi giữa những ngón tay.
397
Ta đều chết, cả người già lẫn trẻ
Người chết đi, người sinh ra thay thế.
Cuộc đời này không riêng của một ai
Đến rồi đi, đến rồi đi, cứ thế.
398
Trời không cho những điều tôi mong
Việc muốn làm không cho làm xong.
Điều trời muốn nếu là thánh thiện
Thì lỗi lầm những thứ tôi mong.
399
Thiện và ác trong đời vẫn tranh giành
Thế ông trời? Ông trời chỉ ngồi trên.
Lời vui vẻ hay những lời nguyền rủa
Đâu có bay về đến tận trời xanh.
400
Sao mà ông tàn nhẫn thế, ông trời
Chẳng bao giờ ông giúp đỡ một ai.
Nếu nhìn thấy con tim nào đau đớn
Ông thêm vào cho cháy trụi thì thôi.
401
Ơ ông trời, ông hành hạ tôi chi
Ông có cho không tôi được chút gì
Để múc nước tôi phải còng lưng xuống
Phải đổ mồ hôi mới được bánh mỳ.
402
Nếu ông trời chỉ yêu những thằng ngu
Hãy yêu tôi, tôi cũng vậy đó mà.
Tôi không thể làm gì theo ý muốn
Hãy buông tha cho tôi được tự do.
403
Khi về già tôi có điều hối hận
Chỉ mong sao Thượng Đế còn độ lượng.
Tôi dại dột không làm theo ý Người
Chỉ đi làm những gì mà Người cấm.
404
Sống đến trăm năm chẳng lỗi lầm
Ông trời độ lượng với tôi chăng
Giá mà được sống trăm năm nữa
Xem ông trời còn chịu nổi không.
405
Nếu lời cầu nguyện của tôi không thấu tận trời xanh
Thì tôi đem lời cầu hướng tới quỷ sa-tăng.
Nếu mong muốn của tôi không vừa lòng Thượng Đế
Thì nghĩa là qủi đã cho tôi những khao khát của mình.
406
Cả đời tôi dâng cho rượu, tình yêu
Đời sống qua vẫn thấy tiếc nhiều điều
Và giá như Thượng Đế, Người độ lượng
Đứng trước Người xấu hổ biết bao nhiêu.
407
Cuộc đời ta, ta đã để phí hoài
Giờ uống rượu mà chỉ thấy đắng cay
Vừa xấu hổ không nghe lời Thượng Đế
Lại tiếc thời trai trẻ đã vụt bay.
408
Trên đời này cạm bẫy giăng khắp nơi
Chẳng ngày nào được sống theo ý tôi
Không hỏi tôi ông trời kia tự quyết
Rồi gọi tôi kẻ không chịu nghe lời.
409
Nếu tôi uống say ngã xuống bằng đầu gối
Là để lạy trời, đâu có gì tội lỗi.
Tôi biết làm sao trái được ý của trời
Nếu trời bắt tôi làm người say như vậy.
410
Tại vì sao như thế hở ông trời
Ông không trao bất tử cho chúng tôi
Nếu hoàn hảo – sao chúng tôi phải chết?
Nếu không ra gì – do lỗi của ai?
411
Tôi bỏ rượu trong lòng ngập nỗi buồn
Người đem thuốc, người đem đến lời khuyên
Nhưng chẳng có gì làm cho tôi khỏi
Chỉ chén rượu nồng cứu nổi Khayyam.
412
Ai đấy bảo Thượng đế là dữ dội
Không, Người độ lượng dù ta tội lỗi.
Nếu hôm nay ta chết bởi cơn say
Lỗi lầm kia năm sau Người tha tội.
413
Đừng trách chi ông trời kia tai ác
Đến một ngày hồn ta lìa khỏi xác.
Chớ vội đi đâu, trên cỏ hãy ngồi
Kẻo một mai đã về nằm dưới đất.
414
Con tim tôi giờ nức nở khôn nguôi
Tôi ganh tỵ với kẻ đã chết rồi.
Tôi không thể tìm ra đường cứu rỗi
Rõ một điều: Thượng Đế bỏ quên tôi.
415
Con tạo xoay vần như chiếc cối xay
Không bao giờ mòn được chiếc cối này.
Dù thời gian đổ vào bao thóc lúa
Ngốn sạch trơn, con tạo chẳng biết đầy.
416
Ông trời ơi sao những thằng đểu cáng
Lại sung sướng với nhà cao cửa rộng.
Người tử tế lại nghèo rớt mồng tơi
Trời như thế hỏi ai thèm tin tưởng.
417
Thượng Đế ơi sao mà cuộc đời con
Đầy những âu lo, cay đắng, muộn phiền.
Ơn Thượng Đế cuộc đời con bất hạnh
Người cho nhiều những thứ chẳng cầu xin.
418
Một chân lý kẻ ngu nào cũng thuộc
Bỏ uống rượu – hàng quán ta đem đốt
Hết lỗi lầm – chơi xỏ Thánh A-la:
Lòng nhân ái làm sao bày tỏ được.
419
Ta từ đâu đến? Ta đi về đâu?
Y nghĩa cuộc đời? Đành chịu vò đầu.
Bao nhiêu hồn dưới vòng xoay con tạo
Cháy thành tro, thành bụi – khói ở đâu?
420
Năm tháng đi qua, thiếu ta, đời vẫn thế
Ta biến mất tăm, cuộc đời vẫn ở
Khi chưa có ta đời đã sinh sôi
Ta về cõi hư vô, đời vẫn thế.
421
Thật lạ lùng tự ngày xửa ngày xưa
Biết bao người đã về cõi hư vô
Thế mà không một người nào trở lại
Cho người đời khỏi tranh luận quanh co.
422
Tôi đến đây – đời giàu lên có phải?
Tôi ra đi – đời có gì thiệt hại?
Có ai người giải thích vì sao tôi
Từ cát bụi lại trở về cát bụi?
423
Ngươi đi tìm Thượng Đế ở khắp nơi
Hết ngày lại đêm mơ ước về người
Nhưng Thượng Đế đã nói cho ngươi hiểu:
"Ngươi tìm ai? Ta vẫn ở trong ngươi!"
424
Chân lý muôn đời tuột khỏi tầm tay
Chỉ mất công vì điều khó hiểu này.
Hãy nâng chén và cam lòng chịu dốt
Trật tự của đời đừng gắng đổi thay.
425
Ta ngạc nhiên ông trời ở trên cao
Trong tim ta chất chứa những niềm đau
Ta đi khỏi nhưng không sao biết được
Ý nghĩa cuộc đời, đầu cuối ra sao.
426
Khi còn nhỏ đến thầy tìm chân lý
Rồi lớn lên về gõ đầu con trẻ.
Chân lý ở đâu? Ta từ nước mà ra
Rồi thành gió. Đấy, chuyện đời là thế.
427
Ai lên thiên đàng, ai về địa ngục
Chưa bao giờ có ai quay lại được.
Giàu hay nghèo, quỉ sứ hay thiên thần
Đã ra đi trở về đừng mơ ước.
428
Chẳng cuộc đời, chẳng cái chết của tôi
Thêm giàu nghèo, đời vẫn vậy mà thôi
Tôi chẳng ở lâu ngày trên cõi tạm
Rồi đi về nhưng không thể hiểu đời.
429
Lý trí tôi không sâu sắc hơn người
Để hiểu ra suy nghĩ của ông trời
Hiểu Thánh A-la tôi cũng không cầu nguyện
Bản chất ông trời chỉ ông hiểu được thôi.
430
Bí mật của đời mở ra đừng hy vọng
Hàng ngàn năm nay chưa có ai đạt đến.
Trên mặt đất hãy dựng chốn thiên đường
Còn ở đâu, tốt nhất, đừng trông ngóng.
431
Những gì ta thấy chỉ bằng con mắt khác
Dưới trăng này chẳng có gì chân thật.
Tốt nhất là quên những ý nghĩ vẩn vơ
Tôi đã phải trả cho điều này một giá đắt.
432
Người nổi tiếng là nhà thông thái của cuộc đời
Người đi tìm chân lý cãi nhau với ông trời
Nào có khác gì người trong đêm lạc lối
An ủi ta một chút thôi rồi ngủ suốt đời.
433
Ai biết được ngày mai điều gì đợi tôi chăng?
Để cho niềm vui sẽ rạo rực trong lòng
Và tôi sẽ đi tìm thiên đàng trên mặt đất
Bởi đời chỉ phút giây dưới muôn thuở chị hằng.
434
Hãy nhớ rằng hồn từ giã rất mau
Tấm lưới đen lơ lửng ở trên đầu.
Hãy uống đi – chẳng biết từ đâu đến
Và hãy vui – chẳng biết được về đâu.
435
Trẻ nhỏ nằm trong nôi, người chết rồi – quan tài
Đấy là điều ta rõ như ban ngày.
Hãy cạn chén và nhớ đừng hỏi mãi
Bí mật ông trời chẳng hé cho ai.
436
Bí mật của vĩnh hằng – ta không hiểu một điều
Thế ta có gì? Ta có rượu với tình yêu.
Vũ trụ có vĩnh hằng ta chẳng cần để ý
Nếu như đường ta đi chỉ có một chiều.
437
Ta đến rồi đi khép lại một vòng
Chẳng biết đầu tiên, chẳng biết cuối cùng
Và cũng chẳng ai nói cho ta biết:
Ta từ đâu? Điều gì đợi ta không?
438
Hạnh phúc là gì? Vớ vẩn, chẳng đáng gì
Thế cuộc đời đã sống? Cũng chẳng đáng chi.
Tôi đã từng nếm đủ mùi khoái lạc
Cứ ngỡ rằng tất cả, hoá ra chẳng có chi.
439
Đã rất nhiều năm tôi suy ngẫm sự đời
Tất cả đều rõ ràng dưới ánh trăng soi.
Tôi hiểu rằng tôi không biết điều gì hết
Sự thật cuối cùng tôi mở được cho tôi.
440
Ngươi đi tìm bí ẩn của cuộc đời
Suốt đêm ngày dằn vặt mãi không thôi.
Khi Thượng Đế sáng tạo ra vũ trụ
Đâu có cần lời khuyên của nhà ngươi.
441
Trong vòng kín cuộc đời này dù quấn dù không
Ta chẳng tìm ra điểm đầu tiên hay điểm cuối cùng.
Nhiệm vụ của ta trong đời là đi và đến
Có ai nói cho ta mục đích và ý nghĩa của con đường?
442
Những gì ta thấy – chỉ là một phía
Chỉ hình thức – nội dung ta không thể.
Tốt nhất đừng mong hiểu hết cuộc đời
Hãy uống rượu với bạn bè vui vẻ.
443
Y nghĩ của trời ta không hiểu nổi
Bởi trời kia chẳng có đầu, chẳng cuối
Như cóc ngồi đáy giếng, hãy bằng lòng
Dù chỉ ngắm khoảng trời xanh ít ỏi.
444
Ta đến rồi đi – mục đích của đời ta
Bao nhà thông thái vò đầu chẳng tìm ra.
Một vòng đời, đâu điểm đầu, điểm cuối
Ta về đâu và ta ở đâu ra?
445
Ngươi chắc gì đã hơn những người đi trước
Bí ẩn của đời chắc gì ngươi tìm được.
Cuộc đời này với ngươi nếu chưa phải thiên đàng
Khi chết rồi chắc gì đã có thiên đường khác.
446
Cả những đầu óc tài giỏi nhất đời
Chẳng thể nào xua bóng tối quanh tôi.
Nhà thông thái haỹ kể vài câu chuyện
Rồi nhớ về đi ngủ như chúng tôi.
447
Muôn đời nay biết bao nhà thông thái
Vẫn tranh cãi về chuyện hai thế giới
Rồi những lời của họ gió cuốn đi
Và tất cả họ đã thành cát bụi.
448
Với những người chỉ sống ngày hôm nay
Và những người nóng lòng đợi ngày mai
Ông Tháp canh đều bảo như nhau cả:
"Đừng ngóng trông chi nơi nọ, nơi này!"
449
Ta mãi là nô lệ của ước mong
Ta kiếm tìm, khổ sở chỉ hoài công
Rồi đi về như những người đi trước
Nhưng chẳng ai thực hiện được ý mình.
450
"Lên" và "xuống" hay là "có" và "không"
Đã từ lâu tôi xác định rõ ràng
Nhưng trong tất cả mọi ngành khoa học
Chỉ uống rượu là tôi hiểu sâu hơn.
451
Cứ cho rằng ngươi đạt đến điều mà ngươi khao khát
Cứ cho rằng khi chết đi ngươi trở thành đất cát
Ngươi nói rằng ngươi đạt được mong muốn của mình
Cứ cho vậy đi nhưng chắc gì đã trong tay nắm chặt.
452
Chất có bốn*. Giác quan người có năm
Đếm làm gì. Điều bí ẩn cả trăm.
Hãy ôm đàn hát lên cho vui vẻ
Rót rượu ra và hãy uống rượu nồng.
453
Thời tuổi trẻ tưởng mọi chuyện trên đời
Hiểu hết rồi. Thật tai hại cho tôi!
Giờ lý trí bảo rằng: "Sai lầm hết
Cuộc đời ta hoài phí, lỡ làng trôi".
454
Ở đâu là nơi bắt đầu, kết thúc của cuộc đời
Đấy là điều bí ẩn ta không thể hiểu trời.
Các nhà thông thái giải thích mỗi người mỗi kiểu
Nhưng chẳng có ai giải thích cặn kẽ, đến nơi.
455
Trí khôn ngươi không thay đổi được trời
Cuộc đời trôi không theo ý nhà ngươi.
Hãy nhớ rằng rót rượu hay không rót
Đời vẫn đi vào cõi chết mà thôi.
456
Khôn ngoan ở đời tôi chẳng lạ gì
Nhưng tìm bí ẩn chỉ thấy u mê.
Đến bây giờ đã người xưa nay hiếm
Chỉ nhận ra: tôi chẳng biết được gì!
457
Giá mà hiểu ra ý nghĩa cuộc đời
Ta hiểu ra cái chết của con người!
Điều không thể hiểu ra khi còn sống
Khi chết rồi có lẽ cũng vậy thôi.
458
Người đi tìm chân lý ở khắp nơi
Rồi cứ băn khoăn cho đến cuối đời
Nhưng chẳng thể tìm đâu ra chân lý
Chỉ áo quan để khâm liệm người thôi.
459
Sách tuổi trẻ tôi đang lần trang cuối
Mùa xuân ra đi không quay trở lại.
Người mang cho ta đôi cánh bay về
Ôi tuổi trẻ! Người – cánh chim không mỏi.
460
Một nửa loài người lo sống kiếp này
Một nửa khác chỉ hy vọng kiếp sau.
Cái chết giống như bức tường ngăn cách
Chân lý cuối cùng giấu ở đằng sau.
461
Khi thần chết dang cánh tay của mình
Bắt tôi đi, đất sét tôi trở thành
Người thợ gốm đem làm bình đựng rượu
Ngửi thấy mùi biết đâu lại hồi sinh.
462
Cá hỏi vịt: "Liệu nước có trở về?
Và nếu trở về thì đến bao giờ?"
Vịt trả lời: "Khi người đem ta rán
Chảo sẽ trả lời những câu hỏi kia!"
463
Khi ngày cuối cùng về đến bên tôi
Tôi ngủ yên trong giấc ngủ muôn đời
Hãy kê lên đầu cho tôi viên gạch
Rồi rót rượu vào đất sét cho tôi.
464
Khi tôi chết người xây mộ cho tôi
Bằng viên gạch – xương thịt kẻ chết rồi
Và sau đấy tôi trở thành đất sét
Xin lại đóng tôi thành gạch cho người.
465
Đời ánh lên như một chiếc bình vàng
Quyến rũ ta bằng sắc đẹp mơn man
Nhưng ngựa hồng yên cương đời đã thắng
Để xua ta về tận chốn xa xăm.
466
Chẳng bao giờ ta hiểu được trời xanh
Cuộc đời ta đầy gian khó, nhọc nhằn.
Nhìn lại đời: tuổi già đang trước ngõ
Phía trước cuộc đời còn lại bóng đêm.
467
Ta đến sạch sẽ – ta về với vết hằn trên trán
Ta đến hân hoan – ta về nước mắt cay đắng.
Nước rửa mắt và máu rửa cuộc đời
Thả vào gió ta đi về quên lãng.
468
Tôi đến đây là do trời bắt buộc
Ngày lại ngày có khối điều thắc mắc
Và bây giờ đến lúc phải ra đi
Y nghĩa của đời vẫn không hiểu được.
469
Cái chết đã thấy rồi, cuộc đời – không còn lạ
Từ dưới lên trên đã học qua tất cả.
Nhưng đỉnh cao sự quan sát của tôi là:
Trên đời này chỉ cơn say là cao hơn cả!
470
Ta biết rằng chẳng có phép thần thông
Bảy hay tám tầng trời giữa không trung.
Con người ta đã chết rồi là hết
Quan trọng gì mồi cho quạ hay giun.
.
471
Đi về thôi, ta về cõi vĩnh hằng
Chẳng có gì bền vững được dưới trăng.
Mặc ai cười kẻ đã về chín suối
Cuộc đời này có ai sống nghìn năm.
472
Tôi biết rằng chết là không tránh khỏi
Chốn thiên đàng tôi không hề mong đợi.
Linh hồn tôi trời cho mượn không lâu
Giờ đến hạn tôi vui lòng trả lại.
473
Người chết chẳng cần: dù phút hay giờ
Rượu hay nước, Shiraz hay Bát-đa
Chẳng cần chi trăng tròn hay trăng khuyết
Còn ngàn vạn người lại chết sau ta.
474
Tôi – người học trò của cuộc đời này
Thầy giáo của tôi nghiệt ngã lắm thay!
Tôi đã học đến bây giờ tóc bạc
Nhưng vẫn chưa thể gọi được là thầy.
475
Một ngày tôi còn sống cuộc đời này
Chỉ rượu thôi, quên cầu nguyện, ăn chay.
Chén cuộc đời đã bảy mươi lần rót
Đến bao giờ, nếu không uống giờ đây?
476
Trước khi chết cho tôi uống rượu no
Cứ để rượu xua đi những buồn lo
Khi chết rồi hãy tắm tôi bằng rượu
Trên mộ tôi sau đấy hãy trồng nho.
477
Tôi hằng đêm không lo lắng như người
Không thổn thức hay nức nở "trời ơi!"
Lúc nào đó trong một đêm thanh vắng
Cái chết về xin cứ việc bắt tôi.
478
Khổ thân ta đến phút cuối cuộc cuộc đời
Mới nhận ra là không thể hiểu trời.
Nhiều công việc của ta đầy khát vọng
Đang dở dang đành nhắm mắt buông xuôi.
479
Nếu thương tôi xin chớ có lắm lời
Khi tôi chết chén rượu đừng để vơi.
Thành đất cát hãy đem tôi làm gạch
Rồi đục tường quán rượu gắn giùm tôi.
480
Tôi chẳng sợ mà đón chờ cái chết
Bên kia sướng hơn đây? Ai mà biết
Chỉ biết rằng đời được sống không lâu
Tôi đã sống hết mình nên chẳng tiếc.
481
Nghĩ lại đời mình mà thấy nôn nao
Cái chết đang gần tim bỗng nhói đau.
Những người đi không thấy ai về cả
Để hỏi xem bên kia sống thế nào?
482
Tôi đã đi gần hết chặng đường trần
Cái chết bắt về tất cả người thân
Thế mà sao không một người quay lại
Để hỏi thăm họ còn khoẻ mạnh không.
483
Nếu một ngày cái chết đến sau lưng
Thì hãy quay mặt lại đối diện cùng.
Một lần thôi chẳng có gì phải sợ
Đấy là lời dặn lại lúc lâm chung.
484
Sau cánh cửa kia còn giấu điều gì?
Ta đoán mò, ta lạc giữa u mê.
Chỉ sau khi cánh cửa đời đã khép
Mới biết rằng ta đã lộn đường đi.
485
Tình yêu ơi! Đến lúc phải giã từ
Tiếc cuộc đời trần thế chẳng như mơ
Giá Trời cho băm ra từng mảnh nhỏ
Rồi nhập vào xếp lại đẹp hơn xưa.
486
Đã bao phen ngắm trăng khuyết trăng tròn
Đến bây giờ vẫn thấy mảnh trăng non.
Mai rồi trăng đừng kiếm tìm vô vọng
Ta đã về nằm ở dưới bóng dương.
487
Khi ngồi quanh bàn đầy đủ, sum vầy
Bạn bè ơi nếu còn nhớ đến tôi
Xin hãy lấy chén người xưa úp lại
Giữa bạn bè như ngày ấy còn tôi.
Omar Khayyam
(Nguyễn Viết Thắng chuyển ngữ từ bản tiếng Anh của Edward Fitzgerald)
--------------------------------------------------
Omar Khayyam (1042-1112) sinh ở thành phố Nisapure, miền Đông Iran. Ông là nhà khoa học lớn, trong các lĩnh vực Triết học, Toán học, Thiên văn học, và Khoáng sản học. Ông được vua nhiều nước mời đến làm việc, có rất nhiều tác phẩm quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Ông tiến hành một cuộc cải cách lớn về lịch, lập ra một hệ thống lịch mới, chính xác và khoa học hơn nhiều so với hệ thống lịch hiện có. Tuy nhiên, cuộc đời lưu lạc của ông cũng đầy nhưng năm tháng cay đắng. Vì những quan điểm chính trị, tôn giáo phản loạn, ông đã bị đày ải nhiều nơi, nhưng cuối cùng cũng về được thành phố quê hương và chết ở đó.
Về thơ thì di sản thơ văn của ông không lớn lắm chỉ khoảng 500 bài thơ Rubai(thơ bốn câu). Thơ của ông cũng li kì không kém. Cho mãi tới cuối thế kỉ 19, trước khi được người Châu Âu phát hiện, Omar Khayam hầu như chỉ biết đến như một người bác học lỗi lạc. Sau sự phát hiện đó, nghĩa là sau bản dịch của Fitzgerald (in năm 1859), Omar Khayam "đột nhiên" trở thành nhà thơ nước ngoài được yêu thích nhất ở Châu Âu, và Mĩ. Ở Anh, Pháp và Mĩ thi nhau mọc lên các quán rượu và câu lạc bộ những người tôn thờ...ma men mang tên ông, có nơi còn giữ được tới tận ngày nay.
(Theo https://www.thivien.net)
