Đêm

(Tặng Duy Thanh)

1.

Những đêm nào chiến tranh đã quên

Con mắt đen niềm im lặng

Anh vẫn đi hoài trong thành phố

Cô đơn

Trưa nắng cháy

Vào sâu trong ghẻ lạnh

Với máu trong tim

Chảy nhanh như máy móc đau ốm

Ở cuối đêm

Em rũ tóc nói những lời mê sảng

Những ám hiệu

Của mặt biển đen không

Tình yêu tuyệt vọng

Anh xé tóc em cùng những cành lá chết

Mùa thu

Ghi thương tích nơi cườm tay

Khoá chặt

Anh xô ngã em từ chóp đỉnh hạnh phúc

Khuôn mặt vỡ tan

Như cẩm thạch

Như nước mắt

Như muôn đời

Không hối hận

Con đường anh phải đi một mình

Trần truồng dã thú

Ðón anh ở cuối đường

Hố sâu vĩnh viễn

Không có em

Bên kia bức tường

Anh bị nhốt trong trại hủi

Tiếng ngàn năm em gọi

Yêu nhau hết một đời

Hết một đời chưa đủ

Còn kiếp nào gặp nhau

Anh nguyền rủa

Lời thằng du đãng

Ðừng ràng buộc thiên tài

Con chó vào cột nhà

Cho đi hoang làm cơn lốc bi thảm

Cuốn ngay chính mình chết theo không gian

2.

Ðêm tuôn dòng máu chảy

Mạch mở ngỏ hết rồi

Kẻ kia cười mọi rợ kẻ kia cười

Tương lai đây chùm nho

Như trò chơi

Nó nói

Tự trói hai tay lại

Hạnh phúc sẽ đi tới

Mặt mũi dùng làm gì

Mọi người là đồng đội

Trí não dùng làm gì?

Chân lí không lừa dối

Thiên tài dùng làm gì?

Ðể gây ra tội lỗi

Anh gọi em suốt hai bên thế giới

Mùa thu đâu rồi? Sao bây giờ mùa xuân

Anh đòi em đòi em hôm nay

Không cần tương lai vo trong tay như hòn đất

Không cần cuộc đời bằng hào quang vệ tinh

Anh ráp lại những mảnh ngọc đớn đau

Khuôn mặt em không nhìn thấy

Trên môi anh những cạnh sắc ghim vào

Trong hồn anh hầm hố bắt đầu đào

Kẻ kia cười mọi rợ kẻ kia cười

Thiên tài không tình yêu giống như con lợn lòi

3.

Ðêm hiền từ nhỏ to trên trán

Màu đen sáng đủ ngó vào nụ cười

Có đấy không này em mưa chan hoà

Trên ngực trên ngực em bát ngát

Một lần không gian xảo hết cả nhiệt tình

Ðầy rất đầy hai trũng tay

Người ta bảo đêm tháng giêng cỏ cây hiện thành người

Anh bảo em chúng ta hãy là

Những cây leo yếu đuối

Những cỏ non dại dột

Mùa xuân đòi em trong quấn quít chờ đợi

Da trắng như tiếng hát ở trên trời

Anh cúi hôn cánh môi tím màu đêm mà thương nhớ

Từng chút một từng chút một

Em biến thành pho tượng rực rỡ

Anh biến thành thiên tài ngây thơ

Trong đầu là hư vô

Trong mắt là hoang đảo

Trên môi là thần chú

Trên tay là trống không

Cả đời là sa mạc

Cả tôi là tự do

4.

Những giấc ngủ xiềng xích

Cuộc lưu đày thêm xa

Tôi trốn về lẩn lút

Ðất đai không tìm ra

Ðâu cũng toàn quỷ sứ

Giễu cợt tôi ngây ngô

Cớ sao nhà ngươi khóc

Muốn làm người là điên

Con người thì cô độc

Không phép thuật nhiệm mầu

Tôi khóc mặt tôi khóc

Bầy quỷ nhảy xung quanh

Tôi khóc hoài tôi khóc

Và chúng nó phát điên

Chúng tước lấy tiếng nói

Giam tôi trong bóng tối

Tôi khóc không ra lời

Và tôi đi lang thang

Tôi đi tìm tiếng nói

Cho cổ họng của tôi

Tôi vẫn khóc vẫn khóc

Hết linh hồn mới thôi

Tôi đi tìm tiếng nói

Cho ra tới ban ngày

Người ta níu lại hỏi

Cớ sao chịu đoạ đày

Cớ sao mà không nói

Nhìn người như điên khùng

Thằng khùng điên khó hiểu

Ðuổi ra khỏi cõi đời

Tôi nhìn người tuyệt vọng

Tôi nhìn người khẩn cầu

Linh hồn tôi rách nát

Lời nói còn ở đâu

Cũng như loài quỷ sứ

Người đầy vào lãng quên

Tôi khóc người không thấy

Suốt đời làm thằng điên

Tôi khóc nào ai thấy

Thằng điên vẫn đi tìm

Ðất đai và tiếng nói

Bởi đêm dài lặng câm

5.

Ðêm nay anh không ngủ, anh cô đơn, anh bị chiếm đoạt

Còn gì chỉ là kỉ niệm, kỉ niệm ở ngày mai một lời nói thoáng

Anh ôm ghì sự bất lực đói khát, mũi dao nhọn giữa lòng tin

Thân thể này không của anh cũng không của em

Ðó là nỗi giận dữ chẳng muốn nguôi, nỗi giận dữ của con bò rừng

Người ta quơ trước mắt tấm nhung đỏ và sửa soạn đâm trên lưng

Con bò rừng lồng lộn rồi quỳ xuống (tiếng

vỗ tay ào ào) nhưng khăng khăng không chảy nước mắt

Có phải là ngu muội?

Anh thề với em rằng

Anh không bao giờ biết chảy nước mắt

Dù bao nhiêu đêm nay anh vẫn thầm bảo: đêm là gì? Nếu không là những dòng lệ

Những dòng lệ không một màu không đau xót

Người đàn ông khóc vì phải khóc

Như anh phải ôm em và tủi cực vô cùng

Cuộc đời cứ mở tròn những con mắt thản nhiên nhìn tội lỗi

Còn anh chụp lấy tội lỗi bỏ vào miệng nuốt

Cho mọi người ghê tởm. Cho em xa lánh anh

(Tặng Mai Thảo)

6.

Vừa có một ngôi sao băng ngoài trời

Ngôi sao lạnh lẽo một giọt lệ đơn côi

Em nhìn rõ trong mắt anh

Khuya khoắt

Như mặt đường xa lánh bờ sông

Phải anh thường làm thơ

Bằng dáng điệu khổ sở

Mười đầu ngón tay rưng rưng môi sầu lúc nửa đêm

Ngón tay anh đẹp như ngòi bút

Những rễ cây những mộng mị bàng hoàng

Hai giờ đêm trong tiệm rượu

Em còn nhìn anh

Giây phút chết khoảng cách ngăn hai người

Cuộc đối thoại âm thầm

Khúc tình ca não nùng

Chiếc máy hát cũ đầu kim mòn

Thời gian cháy tàn những đầu thuốc lá

Ðừng trói anh vào trần gian bằng mắt em nhìn kia

Ðừng ngồi trước mặt anh Minh Châu

Khuôn mặt anh xấu xí anh thù em

Dù em là Minh Châu

Dù em là Phương Thảo

là Liên là Liên là Liên còn trong Hà Nội

Ðã mất

Tiếng cười tan thành khói trên những búp tóc rối

Quên anh đi về căn phòng của em đóng chặt cửa sổ

Căn phòng nhốt ý nghĩ mệt nhọc trời gần sáng

Anh muốn được một mình

Ðứt đoạn

Ôm những quầy hàng bàn ghế như nhau

Nghe thấy không nghe thấy không

Sao em lại bật lên tiếng khóc

Minh Châu Minh Châu Phương Thảo Phương Thảo

Liên Liên ơi

7.

Những bài thơ tình không viết được

Những hồn ma hoang đầu ngọn cây

Xác chết rữa nát

Trong kẹt rừng khô

Ðêm thức dậy mở mắt mắt đã mù

Hai con sâu nằm trên chân mày đang khoét lỗ

Con quạ hôi hám mở lồng ngực bay lên

Mỏ ngậm quả tim đựng hình ảnh đời người

Ðời người thản nhiên như tên gọi

8.

Hơi thở của người đàn bà ngoại tình

Màu da trắng nõn man trá

Ðường môi cong chẳng một niềm hối hận

Vội vàng như sóng say

Núm lưỡi lửa cháy tan lời ân ái

Khi chọn đường tội lỗi

Nên lặng thinh

Mặc cho ác mộng

Ðồng loã với bóng đêm

Suốt đời trôi nổi trên luyến tiếc

Mặt biển ngu đần mặt biển ngu đần

Không dông bão

Cho chạy trốn mùa xuân

Mùa xuân làm gì trên mặt biển không

Trên trời không

Cơn gió lớn chìm tôi xuống đáy thuỷ cung

Và tôi nhìn màu ngọc bích

Màu ngọc bích thơm hương hoàng lan

Hoàng lan mềm như ngón tay trong sạch

Thời con gái ủ dưới mái tóc rêu

Và tôi không còn nhớ thương

Không còn tỉnh dậy

Không còn là con rắn điêu ngoa

Tôi là cây san hô giơ những cành hối hận

Và nước biển mặn nồng hơn nước mắt

Và không ai trừng phạt

(Tặng Trần Thanh Hiệp)

9.

Một giọng trầm đêm

Niềm cô độc sâu

Nét nhạc xanh cung thương đen

Mi mắt trĩu mùa đông cũ

Cái chết bốc hơi

Tiếng kèn rách vô hình dáng

Người con gái áo đen xoã tóc ngất

Hai cánh tay dài quằn quại hai con trăn hiền lành

Không khí nhiễm độc

Ðập vỡ

Quá khứ hỗn xược trên da trống

Ném mảnh chai lên mặt trời mù

Nói thầm nói thầm

Mưa rét mướt

Thời gian dần trừ khử

Giọng như hơi cháy dưới sình lầy

Nhát búa hoảng hốt

Tương lai thét đớn đau

Lửa ma trơi vụt tắt

Tiếng cười dữ tợn

Người con gái áo đen

Thổ máu

Cái chết bốc hơi chóng mặt

Nôn xuống chân giận hờn đá sỏi

Ðập vỡ đập vỡ đập vỡ đập vỡ

Niềm cô độc sâu

Giọng trầm đêm hút

10.

Có ai gọi tên tôi giữa phố, phố vắng và cái tên âm lên sự thù hằn. Tôi dừng lại trả lời: để cho tôi yên với tất cả đêm nay đang ngấm vào máu tôi. Không phải em gọi đâu, anh biết, em chẳng cần rõ tên anh mới yêu anh, với em anh chỉ gồm chân tay mặt mũi hơi thở và nỗi cô độc em bằng lòng ôm ấp.  Anh thán phục, anh yêu em khi em che chở vuốt ve nỗi cô độc ấy,  em muốn nó sáng rực như mặt trời đốt bóng em, tận cùng tâm khảm em lủi thủi nhớ thương những điều không nhớ được.

Có ai gọi tên tôi giữa phố, phố hoảng sợ cái tên lăn như một xác chết nhập hồn. Tôi dừng lại níu giữ lấy đêm tối lại: để cho tôi yên, đồ khốn kiếp tôi không phải cái tên, tôi là một người không bao giờ biết giết người. Anh không phải là một cái tên, sao người ta cứ gọi như hú kêu loài ma quỷ? Mỗi lần muốn gặp anh em chỉ việc chọc dao thẳng vào tim, máu sẽ chảy và anh tới theo con đường máu tinh khiết ấy. Anh sẽ uống những giọt máu thơm tho của tình yêu làm anh bất tử. Em mỉm cười héo hon, anh càng lúc càng khốc liệt em bằng lòng để máu chảy hết và yêu anh kỳ khôi.

Có ai gọi tên tôi giữa phố, ngay sau lưng phố cụt cái tên mọc hai cánh tay chới với. Tôi dừng lại rút khí giới, con dao của em, hét: Ðể cho tôi yên, quân vô lại, tôi sẽ không làm thơ nữa, tôi sẽ trừng phạt mày. Tình yêu anh đã giết em, trời ơi; anh hiểu, anh hiểu thấu mấy nghìn năm cái ngông cuồng rồ dại của anh, chàng Orphée đòi bỏ trần gian qua bao nhiêu miền địa ngục. Nhưng anh thì không bao giờ gặp em nữa, không bao giờ, vì anh đã nuốt chửng em hơn cả loài cầm thú dã man.

Sao không ai gọi tôi nữa? Tôi đứng im đây, vực sâu trước mắt, cái tên sau lưng. Sao không ai gọi tên tôi nữa? Tôi quay lại, con dao trong tay, cái tên chết điếng. Sao không ai gọi tên tôi nữa? Kìa đồ khốn kiếp, quân vô lại, tôi cầm dao đâm mày đây, không một lời cầu cứu? Ðồ khốn kiếp... Hoá ra tôi đâm tôi chết tốt. Cũng xong.

Thanh Tâm Tuyền

(Liên Đêm mặt trời tìm thấy, Sáng Tạo xuất bản, Sài Gòn 1964)