Françoise Hardy nhận giải thưởng Victoire de la Musique
dành cho Nghệ sĩ xuất sắc nhất năm 2005 AFP / Bertrand Guay
Lần trước, Françoise Hardy cho ra mắt một tập nhạc là cách đây sáu năm (2012). Không lâu sau đó, bà đã lâm bệnh nặng, buộc phải xa lánh ánh đèn sân khấu. Trong khoảng thời gian ấy, Françoise Hardy phải dùng hóa trị để chống đỡ căn bệnh ung thư (bạnh cầu). Đối với một ca sĩ mà ai cũng tưởng chừng sẽ không trở lại, việc trình làng một album mới được xem như là một phép lạ.
Mang tựa đề Personne d’autre (Không ai nào khác), tập nhạc này được phát hành hồi tháng Tư năm 2018. Đây là album phòng thu thứ 28 của Françoise Hardy, bao gồm toàn là những ca khúc mới, ngoại trừ một bản cover duy nhất ghi âm lại từ tình khúc Seras-tu là của tác giả quá cố Michel Berger (chồng của France Gall). 12 sáng tác mới đến từ nhiều tác giả khác nhau, tất cả đều tập hợp xung quanh nhạc sĩ Erick Benzi, người đã từng soạn nhạc cùng với Jean Jacques Goldman, viết ca khúc ăn khách cho Céline Dion hay là cho ca sĩ Anggun người gốc Indonesia.
Trong số các nữ tác giả tham gia vào dự án ghi âm, có La Grande Sophie (tên thật là Sophie Huriaux). Cô đã từng viết nhạc phẩm Hanoï vào năm 2015 sau một chuyến biểu diễn ở Việt Nam. Lần này, La Grande Sophie đã tặng một bài hát mang tựa đề ‘‘Le Large’’ (Ra khơi). Ngoài việc hợp tác với thế hệ trẻ, album này còn đánh dấu sự gặp gỡ giữa Françoise Hardy với đạo diễn nổi tiếng François Ozon. Anh đã thực hiện cuộn video clip đầu tiên cho nhạc phẩm Ra khơi, ca khúc chủ đạo của album mới của Françoise Hardy.
Phải chăng cũng vì Françoise Hardy trở về từ rất xa, thoát khỏi tình huống hiểm nghèo mà hầu như toàn bộ các bài hát đều xoay quanh chủ đề viễn du hành trình. Viễn du ở đây dĩ nhiên không phải là những chuyến đi chơi xa, để thưởng ngoạn những cảnh đẹp trên bản đồ các châu lục. Hành trình ở đây là cuộc ‘‘hành trình trong cõi tâm linh’’, chuyến viễn du cuối cùng trong mỗi đời người, không biết một khi thuyền đã ra khơi sẽ có bờ để cập bến hay chăng ? Và rồi phía bên kia sẽ có những gì ?
Không phải ngẫu nhiên mà các bản ghi âm của Françoise Hardy đều mang nhiều ngụ ý trong câu chữ hay trong tựa đề, từ bản nhạc Ra khơi (Le Large) cho tới Sương mù (Brumes) hay là Chuyến tàu đặc biệt (Le train spécial), mỗi ca khúc ở đây đối với Françoise Hardy không phải để đi tìm câu trả lời, mà lại giống như những lời nhắn nhủ với chính bản thân mình, cũng như nhắn nhủ với gia đình người thân : tận hưởng khoảnh khắc hiện tại. Vẫn còn bao nhiêu điều tốt lành trên đời này mà mỗi con người có thể đem lại cho nhau ……
Dù muốn hay không, Françoise Hardy thuộc vào hàng thần tượng nhạc trẻ những năm 1960, và khá nhiều gương mặt trong thế hệ này đã trụ vững trong hơn nửa thế kỷ. Khi được hỏi về các bạn đồng nghiệp vừa qua đời như France Gall và Johnny Hallyday, Françoise Hardy cho biết họ đã quen biết nhau từ những năm 1960 cho tới giờ. Françoise Hardy quen biết thêm hai vợ chồng France Gall và Michel Berger trong thời gian bà hợp tác ghi âm các ca khúc của Michel Berger.
Chính cũng vì thế mà trên album này, cô đã ghi âm lại bản nhạc nổi tiếng Seras-tu là của tác giả quá cố. Về phần Johnny Hallyday, Françoise Hardy cho biết hai người tuy cách nhau 6 tháng tuổi nhưng lại sinh ra trong cùng một bệnh viện. Trong thời gian những năm gần đây trước khi ông qua đời, Françoise Hardy đã có dịp gặp gỡ Johnny Hallyday nhiều hơn, do bà và con trai (Thomas) thường đi xem Johnny hát chung với chồng là Jacques Dutronc trong khuôn khổ các đợt biểu diễn hồi năm 2014 và 2017 (Les Vieilles Canailles).
Có lẽ sau khi France Gall và Johnny Hallyday lần lượt qua đời trong một khoảng thời gian rất ngắn, điều đó đã tạo ra một niềm xúc cảm vô bờ, khiến cho Françoise Hardy ý thức được tầm ảnh hưởng của giới nghệ sĩ nhạc trẻ những năm 1960, (tầm ảnh hưởng ấy) to lớn và mạnh mẽ nhiều hơn họ tưởng. Françoise Hardy cho biết là trong thời gian chữa trị bệnh ung thư, bà đã mất rất nhiều cân chỉ còn 39 kílô. Do bị mất giọng nói hoàn toàn, cho nên Françoise Hardy buộc phải khước từ dự án ghi âm với nhạc sĩ Michel Legrand. Vào lúc ấy, bà không hề nghĩ rằng sẽ còn cơ hội ghi âm một album mới.
Thế nhưng, tình huống đẩy đưa khiến cho nhiều tác giả hiện thời vẫn tiếp tục gửi bài hát cho Françoise Hardy. Rất có thể là họ biết bà đang lâm bệnh nặng, và việc gửi các bản nhạc mới là một cách để cho các tác giả nhắn nhủ là họ vẫn nghĩ tới Françoise Hardy. Về phía nhạc sĩ Erick Benzi, ông đồng ý hợp tác với Françoise Hardy để phóng tác bản nhạc Sleep (Giấc ngủ) của ban nhạc trẻ Phần Lan Poets of the Fall.
Dù gì đi nữa, các bài hát mới này đã có tác dụng bất ngờ : sau nhiều năm tắt tiếng, giọng ca cũng như cảm hứng đặt lời bài hát của Françoise Hardy bỗng nhiên trở lại, một cách tự nhiên dù rằng bất ngờ và hoàn toàn không có chủ ý. Trong trường hợp của Françoise Hardy, không ai dám tiên đoán rằng ngày mai sẽ ra sao ? Album này có những sắc thái huyền ảo mông lung, tiếng đàn tựa như ánh đuốc vẫn bốc cháy bập bùng, chừng nào con tim còn đam mê hẳn chắc chưa tới album cuối cùng.
Tuấn Thảo
