Chàng Hải Âu Kỳ Diệu

(Thủ bút, chữ ký và chân dung KQ Tr/tá Trần Tam Tiệp, hàng dưới - bên trái)

Sau khi đọc xong bản dịch cuốn 'Chàng hải âu kỳ diệu' của Richard Bach, một nhà văn không quân Hoa Kỳ, tự dưng tôi muốn viết cho anh, người sinh viên sĩ quan phi hành KQVN, [Không quân Việt nam [cộng hòa] mà tôi được hân hạnh diện kiến mừng ngày quân lực tại Sài gòn.

Bóng dáng thoải mái, trẻ trung của anh trong bộ quân phục đại lễ mầu trắng làm gương mặt trang nghiêm hơn. "Như cái oai nghiêm của chú hải âu có đôi cánh trắng, như bóng dáng tự tin lao mình vào không trung để thử 'cú' bay đầu tiên" -- nhưng tôi vẫn cho tôi thấy một cái gì tươi mát và tin tưởng trong tim, một con tim quá già trước tuổi.

Cuốn 'Chàng hải âu kỳ diệu', hiện là cuốn truyện phá kỷ lục về số phát hành, ngang với cuốn 'Cuốn theo chiều gió', đang làm xao động nền văn chương Hoa Kỳ, với cốt truyện thật giản dị -- cuộc đời một chú hải âu ở miền bể lúc mới học bay, khi đã bay được; chú liền nghĩ ra nhiều lối bay tân kỳ, để trở thành bậc thầy, truyền 'đạo bay 'cho một số chú hải âu môn đệ.

Nha Trang cũng là bờ biển; và, anh bạn vào đời Không Quân trên vai mới nhú, như một chiếc cánh vụng dại, ngờ nghệch ở một bãi biển xa xôi -- và, tôi còn nhớ, tưởng như mới hôm qua -- được chứng kiến sự quyết tâm của bạn gia nhập Không Quân -- qua những hàng rào thép gai; quân cảnh [kiểm soát quân sự] -- và, cả rừng tấm lòng quyết tâm như bạn. Sự quyết tâm mà Richard Bach đã viết như sau,

" ... là ngọn lửa bé nhỏ sáng ngời đang rực cháy trong tất cả chúng ta, những người chỉ sống cho những giây phút mà chúng ta cảm thấy đọat đến đỉnh tuyệt vời." 

Đỉnh tuyệt với ấy là thước ka-ki, cái đầu trọc lốc; và, chuỗi ngày huấn nhục tại Trung Tâm Huấn Luyện Không Quân Nha Trang. Cũng giống như chú hải âu, anh bạn đã phải qua bao nhiêu khổ cực, có khi cả bao nhiêu nước mắt nhỏ vụng trong đêm, để nuôi một kỳ vọng: mình sẽ được bay và bay được.

Niềm tin vững chắc đó, cũng giống như niềm tin của một bé hải âu gãy cánh được Cao Phi (tên chàng hải âu kỳ diệu) nói với hắn,

"Em có cái tự do để trở nên 'chính mình'. 'Cái mình thực' của em; ngay đây, bây giờ -- và, không một cản trở nào ngăn chặn em được!"

'Bé hải âu' gãy cánh hỏi,

" Có phải anh nói em có thể bay?"

Cao Phi trả lời,

" Ta nói là em tự do!"

'Bé hải âu' bay được, cũng như bạn -- sau bao nhiêu cam go của những buổi địa huấn khó khăn, những giờ học lý thuyết cực nhọc, khó nuốt -- mà chỉ có những người vững niềm tin như bạn, mới có thể chịu đựng được, vượt qua được -- để một sáng nào đó leo lên phi cơ, ngồi ghế trước, cầm cần lái trong tay, mà lòng tràn ngập xúc động -- vì đỉnh tuyệt vời đã đạt: được bay.

Hải âu mẹ sẽ kèm bạn một thời gian để truyền lại cho bạn tất cả kinh nghiệm, bí quyết của cuộc đời làm thầy, với thật nhiều an ủi: khuyên răn, khích lệ; và, cả cáu giận, để một ngày nào hải âu mẹ thấy có thể nói với bạn câu: 'ngày mai thả chú bay 'solo' được rồi' -- để sau lần đáp một mình thành công, bạn có thể tự hào để gần tới đoạn đầu cuộc sống mới: phi công Việt Nam.

Không phải chỉ là Không Quân; nhất là nhà văn Không Quân -- hay ít ra, cũng như bạn -- nên tôi không hưởng được cái kiêu hãnh, những người nhận ra được là mình ở trên cao, thật cao hơn, hơn hẳn lũ nhân loại đang lúc nhúc sống dưới đất. Ở trên vòm trời thánh khiết không bị ô nhiễm, chắc chắn tâm hồn bạn sẽ thật thanh thản, loại bỏ mọi bon chen, danh lợi, mưu mô; để được sống thật với chính bản thân mình.

Mộng ước lớn nhất của tôi là được lên thật cao một lần; để nhìn xuống lũ người dưới đất xem sao; nhưng đến bây giờ, hơn nửa đời người -- mức lên cao nhất của tôi chưa vượt quá tầng lầu 3 của một cao ốc, vùng ngoại ô nghèo nàn. Mới ở tầng lầu 3; tôi đã nhìn được thấy mái nhà nào bằng bê-tông, mái nào lợp tôn, che lá -- cũng đã phải cười ra nước mắt, về cái giả dối của một số người khi làm nhà -- bề ngoài thật đồ sộ, đẹp đẽ; nhưng, trên nóc lại thật nghèo nàn, vay mượn. Thật buồn cho những hào nhoáng vay mượn bề ngoài của một lũ trọc phú, chó nhảy bàn độc.

Đó; mới chỉ cao không quá 6 thước, tôi đã khám phá được cái chua xót buồn nôn đó; thì, bạn ở trên cao hơn tôi hàng mấy trăm lần, bạn sẽ thâu thập được đầy đủ hình ảnh con người -- và, hàng ngày nhìn thấy quá nhiều cảnh bon chen; để tiện đó, bạn sẽ cảm thấy lòng mình vị tha, quảng đại, rộng rãi hơn lên -- chắc chắn sẽ buồn cho những ai, cả đời chưa được một lần trên cao để nhìn xuống cuộc đời.

Rồi một ngày nào đó, võng la chỉ đạo đè nặng cánh bay, bạn sẽ làm thầy, truyền 'đạo bay' lại cho lũ hải âu nhỏ bé mơ ước nghiệp bay, dấn thân vào Không Quân -- đồng thời bạn sẽ thấy bay là một cái nghiệp -- tới lúc đó, bạn nhìn lại Không Quân, bằng đôi mắt, dù tha thiết, hận thù -- thì tầm mắt vẫn còn bị giới hạn -- nhưng hãy bằng tấm lòng quảng đại thứ tha -- bởi bạn là những người sống trên bầu trời xanh vút dài hơn mọi người -- và đã biết thế nào là Tự do.


Trần Tam Tiệp

(trang 415- 419, "Tập Thơ Truyện Không Quân Thời Chiến", nxb vàng son, Saigon 1974)